^' ^ >jr- h! ^iu r T' l .' >» .i h/. i-- ) . f COMMENTA rr. -, ■v^-:; '.'■^«■^, . 'J' ^^^'.H^'''^^ av# j», " t •., fc*. .5^; > IBRO MANV y^j I ■• f. s 1 F L OiR ITN T.F*^ i ^^' D I p 1 T, I lOANlC EJrki^. IMMAN. WALGHiyJ ..'... ,^RIJ»T^ PVBL. SaCIETAT. LAT, lEME ■■■^.^- . -; ^••;«r^- V..,. . ■■,i~ .. /^ . •■ ■ ■ r -^.^^^)-'': • ' ■• • ■ v ■ -:^"^".^^ ' : :. -■ : - ■ ?' n\ ■' ' ■<'•■■* N. ' * ^.. »*■■>* '■^■■' 8¥ffI-TAifTaiO -i*"MY>iaT3'/ ■ KViiOKivMDM > >■ :^ii' '^ "' ■•> ■ ^ ^Hr"* C* V i;iM >f :i}/ ]' o :> N :>■!.:. '•j.iifS. •.^•'.•v^ >•• ,, . ; ••'v\i. ■ ' , ■JV'*' ' '• «^ <•«■ ' , ■ - fi-l '■ ' . ■ ■('■>;■■■■ • : ,■- ■»?''• ■•" ■•■' ^•^'i' ,^«»<|J^'''V ♦ >• • '^ . T •:lfS- -••*,■■ >•'■■; .■»i : . ,\, ,' o ;5 ? ;• x .n ^' t i- 1 ".■•■( «YIHDJAW .MA!-!f/iI .Tgai^>l3 VTPt[/\0! ^ Sr »•■ /4i -^t- :-■■ ^-ff rl' i'^ -* '.■^i' k 't. -• ' . *' :■" '-x ■ ' **^. ^^X ■ {■ - ■H-;. •}^«l^>t^ • • ' ■ n ■■^'.!,'^' ^■t .'■ftr.:^X ,•'.. 't.-'f i^i.v«V; ^~<:h'^ KV' ■/L •.'■»;:-.■;? 91: T! I'. l»i^^ Vi'^ '■-%- fj:,* ,■ ,- * , > i -m • •■<■.-■(■ ■ ' ■ ■' ■. ■'^ s . • - »>■ iLJi^^-r- t.-viTO^/r -:^!%> :.-4^ ii^tbr:: « ' ■ -,■ ■_ ;• . ^- ■i»^. .'■■.' C E L E B E R R I M O i-y, ■'■ AI^TONIO FRANC G O R I O ^4 ■ :H ■ B . BAPTISTER. FLORENTIN. PRAEPOSITO «v^. ^' ^SV HISTORIARVM PBOPESSORI LTCEI FLORENTIMI ■^ I. 0 N G E MERITIS8IM0 FAVTORI SVMMOPERE COLENDO "i- :. {S.i At;/i *^^.^:-./ • •-"■■»■■. > ■•!U- > ^i . -■.>■ • 10. ERN. IMMAN. WALCHIVS -^ ; .■■>;/ir '■^■•i^iA ■: •' ? ■ ' ' ' ■ >■- ^ii ..■■■^:r'^'*' ^ .'^^fj- . ■ • ' ■„• ■' ^■»"v?«- ^ :-i^)y: ■ i- /• ; : ,; ^ .»1 , ■ > ■ • ■ " « • ■ ,. ■ ' : '. '■ ■ - ^- ■"- :..',. ■ -.;*• ; • . • -■ . • ^ ■■ ■ ;:,i^i;- . 'ii,-l.: S!«;... ■^lwAi' ■ -..fV^.,- '•* -^ 1 x^>i5iil*f^r'--. '"^ "^44 .^-i;.. VTv: .»• O H I V (./ u. L /i /1 a d d i,i a J i V A .H ■! O I M O T i^ A o 1 ii { ) a .'i . /;. oavMJO ''^ i '. ."v^ ;j j .o I ■M: / , ■^ i •-■ :'■,•*. 1 ^^ f '^^^ygt . ".^^' .■^.^•;u - / 'Vl^'^ ^j^V/^iV-y^a^ ^v,":> •/' •v' ■ . V ■.'.'... ■* , ^.u ■.\\ .x\ K\ ;\<\S >"i-i ^^in&rmi sikitimmtt^aip^^ Im^etp^k^ fUff^Vttttii^Jif^ORJCELLAmFM iire iubef^T^^-^Sm-rH^ iluiK^induttmvmei f^ TF^^^f^^ mwmi^^kndEne excepiurum^ tuto^ctmfii^. HoH p6$nitebtt he Mms eti qudfHfto virium m$da in eo expadknio ^i^^^umfi, ^fperae. ^ \fi i»M> TISI TP^S^ Mtmmis- eS^^\ ^ ^um maie^ riiu$^R^^ML£;A^ /Wjiia*^ Ukfe^ ^^okeeuf^^ntimtam pnH^ ^i^ cuijfe-cognouero. Certe^ fiquiifity quo^in^J^UMe fujcepto negotio iefiierari poffe^ viieatur; in ipjo tamen auSore, fiue ieleSari quis legenio velit; Jiue eruiirij^f^vib^i^M TtBI^om^^ quic- quii vnMaiii optmuis -^ isdttMrit^ ^leo no- mine iehe^tv^i^^^^SO^^^^ TFOque confilio fa&um fit ^ vt extenebris y in quihus tamiiuie' lituity in lucem a me extraberetur publicanh TIBI igitur^ .^.TiS^ A igifar^ VIR CE&EB%RRVM:E;auaormbunc pubUce confecrandum exiftimaui ^ nonfolum vtgratae mentis decltS:altMafi Slm0(Qniki 0ctJit^pdifa ratio^ neque ingratus viderer buiusqiie veneficii immemor; fed etiam vt omnes inteUigant ^ cuinam accejptum ferant poU- tijmi buius fcriptoris vfum atque infignemy qui iure exfpe&andus efi^ kSionis fruSum. Id quod vtifin- cere profiteor animumque ohfiriSiffimum deuin^iffi' mumque TlBIfpondeo; fic, vt nianfuetiorum mufa- rum falus firma maneat ac ftabiliSy pro TEj iUarum falutis tamflrenuo et indefeffo cufiode: tam grauiffimo earum^ quo%lim fulferunt y fplendoris vindice "^ omaibHL^ "^fw^itti^mxmmtsinmct^ TFi ftantiffim^Kingenii\ifibmmm^'9\\}^^ HeuiAxiftiy aeqt/e: ')Vvn iO ,V\\\\i\ - -. :»/^'-rin.:m ■ ,—■ - - w ;.*-# >T s I vana, qDibtis' pmxime iuperiora iecufai ^srtilia fuerunt, ittgenibmm moninleQta ex bibliothecarum daoffaris in luce^ protra^hi ^ /unt publicam, quae fi in cubiculis (iiis , ve- lat in perpetuo carcere, ddituifTent^ et eorum audoribus hononiicendhjs; et pofteris .vt^lnis^et folidae eniditioius commodis aptius fmde, iure meritoque arbitror; huius ta- men fi;:rip^oriSy quam pipefht, fortunae non adeo diili- do» Ytb aut iruilra fufcepd laboris poenam; aut gloiioe, quam ille fibi tif^ildisi iam mot^ compatattit, dimi&trtio- A'2 nem R A £ •«■».. d ... '^^6^«n£tils r fiiit, illuftris huwsnomini^het^busdeqwipforuinin df ^^ liaritet acjppii^ipl^g^ fc^^ ix^t^xoiti^i/ liblo^^^WKJnii inwalei^ ineiiemitii^re^-^feklurr^^ qualem ab aliis et nominatim ab eruditi/fimo Anglo i o a n- NE BRiDLEio *) occupatuiTi eflc video, Dicam bre- uiter de ipfa hac , quam typis defcribendam curaui , com- ment^n|.,;^^«e»I5^^, i«^9TOfifc3.efpe. 6lare mihi videntur. i 1 p s 1 V s o R I c E L £ A R 1 1 ifominis quamquam in eo, c>c,^4iii»si>i^7^i^AiMRmmpi^^ dice vel vUum vefligium reiiftum ; aut viri huius doftiffimi H mentionem fadlam cfky nusquam reperimus; variA^^^men eaque grauiflima adefle puto, quae me mouqfik, .^tgtt- menta, vt hoc commentariolum nullius, quaea Qrid^ia- tiaaiingenii^idtuaiii.cffe fetuhi: ^ . Qnod: fi ciSni pmacia: «im ipfior^ quod (de rebus^ {liu Jta& ^{»j-- jfcnpfi|S jopns legtris : /iiniprimis ad dioendi genus, a$ qiiod au- ^radfpirat, animum aduerteris , id in vtrdqife libixS noii Wiodofibi ftmiilimum; fedfetidcmcflc, vel pauca peruo^ lutando, facilinegotioobferuabis^ Inipfo porco'codicej ' .'.-■■■ ■■ ■ .. •■ "^ *) Praefathfie t qMzm oricel- Gaffhe in Jtal cx libro manii ex- •L A R 1 1 huUii» hiftvriae tte rehus in arato Londinl ^ c 1 3 § d c^^ y iV: . MaUageftf/jt ani.4}i:>ccGciXKi^ti. ^difac, pracniiL(it, ; ^^ ^ j„,-,;p JfHf ah aduentu CaroiiVIL regis * ^ ^^ v^ K t^ ^ A t f. 61 ly qiir^fo%«br!6the«^'^Gydiol^im Florendae virittir^, OddellA^ rii marm norin^laiem^ata et corre^ varia-qicjqfie paf^ kn»; '^ '^'Acci^^ts'- ^fuod > jmaximHfti • ki- hi^ rebitts ceAfectHiI ^fiim ^lbflri fbript^s «de le deqii 6 R I C^E L L A R I O^ mm JTl iO /O^ tim de mttgiflfdi^mvetei^H RoftianGfiifM , ad^^ irt ntil* k^t ne miiHma quidemde libelll huiu» aU(flote diibitandi i ta. ita eft compairata, vt, vtnim hb elcgantia diftionis; an ihgenii ferdlit^ter aut argumenti iucundF^t^ maior ei dc^^ fefeditcomm^iidatfoy -ipfe me nefcire, iibertriiSftife fetear; titt>i^t^^ oii^ itiagKkatuum adctiifa^-p^ hoc ktfiHn^to haud vul^i^ (l^ graUilSiniis r^bus folide iudicahdi facultat^m luc^leriteir dienionftrit D^yutat de feriis ita, v^^ dum^ feriuifliitii^^nJrri et re^«e vita^ ^gifWi p^Kbnarti iriduit, fermo tiiis '^lil nefcio 4^id ^iparis hdbkt ac feffiuit^, acpet totam commeatatioi ift^m gi^itiitas fiftgularis ac deeora vrbanias aeque diflufa ^^d^tfe fetiwique, quam tra61at, difciplina hjs- condifc i^d^if^ig^ta e^ videiCtdrt^-^Lib^ c * A 3 da VI p Ri A I^ P^ A T I;: O* dfiM^itqtie eao4anda ve^ciivn 0iagiifa:amiKa;Rom^oruin nidone dil^cide noder ^au^or v^maci nec vUos. credQ 6dlere|>iedri, quibus op0r^,(.a)b.^o a^ibkai leuis$ ipfa vjBTo argumentorum tpi^i^P ttenuis atq«&jexilis et^ qui jk} harum rerum amator^ redundet, ^ Iru^s exiguys videaf . tur> fi mpdo*:aetjiten)L ppgitaueMtji qua^ vixit; nee pri- morilw fol^n^ labias id fludiorum gemi^ gufliueriQtv au): CKtremis, .vt"dicitur> >y,adtig^t d%ms, Sunt, quod nemo; nifi hebes ac imperitus, facile negabit, funt, ij)r quam , qui in eodem campo , in quo o r i c e l l a r i y s nofter ingenium cxerc^uit^ jv^ium fuarum pepculum fece^ nmt. . Addo,-eorum pl^irimoslongejHraeftamioribusmCf lioribusque praefidiis ^(Te inAru£los; quam quae beni-» gnior fortuna Oiicellarii aeuo iodulfit; neque infitior» varias huius antiquitatum Romanarum {hidii p^rces a. ror centioiibus fcriptocibus et, {c^diiis -diiputacas et maiori teftimoniorum adparatu foltas efle ct corroboratas. Li- benti/nme porro largior, eorum multa, quae prifci in- genii; licet :&^ aqadllimi, aciem vel plane, vel ad partem tanjttiB? eff^gerunt, Jn^^lucjwii; bi^^ie pptjuiflimam vbcata, multasque vetufhons aeui nubes ac tenebras, accenfo longe clariori litterarum lumine, feliciter difli- patas elfe; fed his omnibus de Oricellarii laude fiiusque, quem confci^pfit , Ubeili > praeftantia quidqi^m detrahi poiTe, vt credam, nunquam a me impetrabo. Qoan- to magis de tam infignibus, quas noftro potiflimum ae- uo litterae manfuetiores f^erunt, fub(idiprum honorum- ^Ufe a«5<» R A E^ F' A T I'O.T VII to firmiffireiti eofum eidftiiiio cfTe fententiam , qm rttos» que fcriptores, tam quos rbfha tulit aetas; quam qui fu- perioribus feculis poH: renatas litteras ingenii et dodbrinae knide flonierunt, srrdx) coniungeiidos efle' vinculo^. neque^ flkis vnice fequendos $r ihos ai^manHos eflery indicant; Quid? qiiod tawuinabeflc credamy vt poflhabitis omni- bus, quae fecdum potiflimum dbcimum quihtum (a^: piant, feiidorei: in flRtk[iiiiiatxnn pro^uianmi c^ pro^ grediones faciamus^ vteo difHdllorem in hisiladiiscuiimnl teneamus, quo puriores plerumque fontes fiierunt^ ex qutfj bus opdmi iili mufiirum andAites fuam haufemnt anti^ua** cum rerum cOgnition^mJ'^ idem et fiimmb quidem ivaat de o n I G B t u A R I omof&o tenendum efL ' Qgcn»,' & tot, quot hodie nobis funt, praefidiis quafi fbpatus fuifr^ fet, phira et difcutere aptius et exponere fufius^ pomiffe, eqnidenihaudn^o; fimul tamen ipfum vd ideo maximi faciendum luiie meritoque arbitror^J.quod muiilos neque feSatus efl ; neque fcftari fadie potuit; fed limpidiflimo^ adiit fontes: optimos et probatifEmos tam vetcris Grae» ciae; quam l^atii aiuflores finguhri indujQria ] perlegit , ac , qnae ad ipfius rem facece videbamiir^ ImK Me diQaef&^ in fbreue hoc opafctilbm npte fi:iteqae ddegit. l^cftnd^ fe£Uim efl, vt muka veterom fcriptorum hifignia effatay Liivii potiffithum tt DfONYsii HakcatMaffaifis 9dnOf>. taret. atqne^exccq»ttt, i^ae fniflca apud aiios^ harum re^ rum fcriptorcs qnacfit»eris.< ni Scxcenta vero reeehtiomai fcripcorum npmina, ex pitisco., fabricio ac Its bcotuni iadicttnis. compiiatai! il quid {irobaodum etl^ jami c':j m, confi^ ■■"..-■ I- o. yiM BORi Ai Er\ Fl Ai T li 0| deris; quanta vri vnicmaa* aut LiiMi;.;am^Ck«tonis;. auij dius ptobae iidei>fcriptQri& eai de( C6 ijitfigns , ist lucule»fiasE| tsesllinianianL ; Skdbeiidi ratidipD fuam . adbibnicn oIki^ CEx;L'A3ii V j$: noffer;' eflh eie^$ rtc fumni^ pcae ao^' iiabere mihi videpr rat^onesi^ ipfi'inter .ecai lUud ;inftQm)l adiignandii locum , qui tom in ItalijA exfUtcnint .graui^ni rcnnriibqntium litterarom- ipieodniis jiaodtccsi eaniitiqu9ii&q ImaSifooiw (bitbresr; ioTiiehi^ (vbiui^ciiiiguad Roniiba^ etftitatem 'ac pbHta vtitur orati^ne. loSaepc/Cicerooem^ yel ,iiiakiaii tibi a\idire videberis ; . necifallet te ausium ixLi diciiimf/^qmdfim is rtrmnque icri^torem liaudiraroTaii verlMunv^^t tararfeliciter^ . expre&^nvt idiceQdiw quod; ads i3d»Jiukpg«dtishnx>iQd6iiibn^ aut mnk tifcrmo "difpar^ue firi efle , diqcre te ^ioflc:, ciledaml idem obfoiii^iLmEitviquumSeaecam ioi^kandan^fi^^ pofbic, yMm i^r-antiqiiitainhB ^adocr ac i^xoliriorStf itili edboribiis rra^o6 .i^attftarmniffibniardum; : nofHiimL-JBfie^ kuid Vnam, quac&adeat , adefftr rationem aAitrerA. c. lij. « ^£ ^D bio^ psinida idc ooiiiqeimaim d[atato;ix: quo libek t^ti|imcinpafefii^a(n lacefaemittD^L^^^ Latiiiti is ditirin inf> firu£ti^a iQaekbocam Ebienrina ibibliDil^ qmim cdebeninia et ^d bmanda iitteranim iOttidia' natcK ACKitn i^A K e^ indk I o 'adioB pacetxti^&fibailttefl, vt aiu noj crfum opufculum nequein hbros; neque in capita fiiit difbibit» tum; vtrumque vero diftinguendi genus propter Ie£tionis commoditatem fi adiiccrem, haud inconfultum fore, ar- bitratus fum. Tu veto, ledor beneuole, vale mihtque ac meis conatibus faue. lenae, d, XII lul, anno repa* ratae felutis c 1 3 1 3 c c L 1 1, LIBER LIBER 1 ..5 ,. :; ;, '■:■ . ■■ ■ - ■>? .. * D E OFFICIIS MAGISTRATVVM T V C A P V T I I L L V D vnum fixuni aninip tenendum eft : oportere magi/lra- tum habere deum propitium. Sic enim firmum iecerit fimdamenmm oranium, quac mente conceperit atque di- ^ £lurus fd£hirusquc erit; aduer^ vero omnia experietur, contemto numine. Itaque nihii , quod ad dei culnim per- tineat, negligendum eft, quod inftitutum non modo ipfe magiftratus perfeueranfer tenere debet; fed ab omni eius lamilia teneri firmiter et ab omnibus, qui eius fidei commiffi fimt, obferuari, ab eo curandum eft^ quod quidem erit vtiliftimum. Nam, vbi rcligio colitur, fan£lius vi- uatur, oportet, et moderatius. Coerciti enim diuinarum legum vincu- lo, memque caeleftis ftipplicii deterriti, efticimur ad deh£la tardiores, et ad officium et hpneftatem promtiores. Veremur enlm, ne quid (u- perbe, auare, crudeliter, immimde faciamus: ne impii: iie ingrati ef le, videamur, putamusoue cbnftanter, nihil in terris committi qiali (i- rie fupplicio ; nec quidquam praeft^ boni flne pracmio. Itaque rehgiq plurimum valet ad fcelera coercenda; ncm minus. ad virtvitem, excitan- ddm. Quapropter non modo magifbams ; verum vr^iam peteri omne^ ranto habearur meliores; (Juantp ad.reHgionem et rem diuinan^mni Ihidio et facultate propenfiores efle, videntui» Inde enim gigninWBuae- dam virtutis opinio, ct modefHae fingularis, quae plurimunf poUet ad menres hominum iliiciendas, fleftendas, concitandas, leniendas, ex- afperandas. Nec vero, qui imperatoremdeum contemnit, honeftatem colere pucatur; huius neque vita laudari, neque res geftae probari pot (unt} eftque a publicis g^ube^ucuHs longe^ abiicieudus , quuni ric<^e B2 ipfe ipTe pnecbr*; aut vtilia geFere; nee eeceros ad et gerenda fioittri fifti - ktt; •ut, fi ^erit hortatus, uemo eft, qut •dTeiitiatur hoocfta {iMdah Q. Tio» pii et religiofi homiuit eft veaeratiQ, n, qudqvvd tpdit p^ luideri,' dkiood poffit, qiim fWilis (komoiiim atobifaK ^v^^^i^ C A P V T II i VxLET igitur religio/pluriihum in^ommbus rebus gerendis: tum his, qui in re publica Tcrfantur» maxime eft necedaria. Sed, quoniam magiftratum oportct cfie pnidcmem, iuftum, fbnem et teni' p€rfiitdh; ^iVaAoneid^e fiatj brei£^ eft dil!(^dum,^ficj|aii0>m magiftrams vndecunquc vir conuimmatus cfle debct. Vnde iure • BiANTE diOum eft, magiftriUMS virum ofttndit. ■) Eft igitur pru' dentia polita in confUiis capiei^is, cuiu^ mupus eft, bene con(iiiere et^ quid agendum (it, benc imp^are tx rationem officiorum r^ddere. Sl- quidem prudentia eft poiita in veri vefHgatipnc, et vera opinari, vt fcri^ rat SEKEC A, pulchnim eft, raenttri nnpe. Si enim prudens efle cih pis , quod idem (aplenter monet, in futura airam intcnde, et, quae po^ ^t contingere, animo tuoproponc: nihil tibi fubitum fit; fed totum tme con^icies. Si prudens eft animus tuus, tribiis temporibus di^en> (etur, pracfentia ordina: futura prouidc : practerita recordarc. Nam qui nihil dc praeterito cogitat, pcrdct vitam : qui nihil dc futuro prae- tpeditatur, in omnia incautus incidit. £fl autem, vt idcm obfmiat; prodentiae proprium, examinarc confilia, ct non cito facili credulitate «d falfa prolabl Vndc idem ait, de dubiis non definias ; fcd fufpen* ^mtene fententiam, nihil inexpcrtus adfirmcs, quod facict prudcns»^ cuius propria a£Ho dft indagare, et inuenire verum. Eft enim prudeik;> tia habitos verus cmn rationc, qui in iis agcndis vcrf5tur, quae lunt ho- miiii bona et mala, vt fcribit aristoteles. '') Prudcntes funt, Aoi publicis priuatisquc rebus adminiflrandis fiut apti; fapicnda vero proprias commoditates fpemit. Et hacc cft fcicntia et intclle^ks rerum pretLofiffimarum , cui qui fhidcnt, Cipicntcs adpellantur, vt Anaxagorai Ct Thalcs innumcriquc alii fdiferunt, qui, propria commoda ignoran- tes,^K^fe eorum inuefhgationi dediderunt, quac flint eximia, admi* ^ rand^di^licilia, diuina. Itaque fLato vult *) philofophos fponte fiia ad munera rei publicae obeunda accedere, quae tunc tamen optime J,"^ ,• ' ' . s admi- a) apud AtiSTOTELEM Jihr!v.' tk. opermn, p. 44. fq. Hhic. cap. 3. tom. II. npermm, p. 54. c) Mr. V. 4e refubl.tom» U^ oft* h) iikr, VI. etkk, csp, V. f^. tom, rmg, p. 473. iq. p. 501. ROMANORVM VDTEaTM XIII idminiftrtnif , mium philofbpbi eatn guberMm et regum; tot qmim i|iltrege»phiiotophafiair, vtCato apud cicebonem ^*) inhiiicreii» tendam lo^tur. Qwun autcm ad tuendos , con(eruandosque hofnmei luMninem iMtum e(ie videamtts: coi^entflnewn eift^ huic naturae, vt £h piens vdk gerere et adminiflrare rem publicam. Vnde hi , qui ingeno vdent, ct fughmt rei publicee munera, ab officio di(cedunt, et eam fimmt perire, pro qua vsque ad mortem certandum efl In praeoepe teodit res puUka, quum iuuenum conliliis et fcntentia regifar; dem' memiunautem nuttum makis poieft acddere rei publicae; quam a pef- limo pcgi komiiie.' Ait «nim Soontes ipud vlatonem:*) pnua inima inaie impenibk; bona T«ro onniia rc£k faciet: iniuftida praclm iukem o£a, pagnas et ^«btiones; oonfeidim vero amicitiamquc IdHtia. PLATO tamen: ciues, fi boni (im, non debere arb^9an]r .^onte ad reni publicam aceedere, ne videantur «it pretio adle^; anc l^opter auaritiae crimen ; aut cepidifate honoris addu^ , quod eft ii&' ininis ambitipii. £x quo cfiim tuipi^iimum vifiii^ l^nfe /tia quent- piamad reginien accedere, hac de caufla, neque ^cunia, neque ho* nore du£los bonos homines imperare voluiffe, memorat. Opcnet igi- fur, illis neceflitatem imponi et muUlam, fi impellendi fiim, vt vehac magiih^tum fiirdpere. Maxima vero mui^la ei^, adminiftrationi malo- rum (iibiici; nifi ipfi fiiTceperint rei publicae gubemacuiom, ad quod flccedum, camquam ad rem neceflariam, quum ncqae metioiibusi m" oue fimilibus & committere audeam. '. C A P V T III EsT jnrudenna habitus namralis, cuius itontrarium dicitur malitia. hk- rpicitautem prudentia veritatem, cuius in(pe£Ho, vt plato aic, q^am habeat voli^taiem, impodSbile eft, alium, praeter philo(bphum, gufbre po(re. Adde etiam , quod veritas fit obie£nim ipfius intefie^ius qui txinc perfe£^s eft, quum liabet (cientiam , quae eft rerum veranmi; verum quippe eft id, quod fcitur. Itaque bonum mentis eft ipfa veci- faset TcSti cognido: itaque plato (cnbif. ') vermn men/fMiwn, fi imdQverum dtci poteft^ omnes bomines parifer 9dertmty at^ue dii^ et «libi ait: virtus epfanitas quatdam et hma valetud9 ipfius animaei ma- B 3 /itis d) de fmeaiae, eap. IV. p 644. /ifcr. V p. 736. et lihr. JSL p. 689- e) lihr. I. de repmtr. tom. Tt. •pe^ f) likr. II. de repuht. tm. ffl. 9per. rjmtf. 351. adde libr. h de lcgibus p. |8i. rnil J^^lVR • ' M AMS I 94T qtti, pfHi dentiiun,' nifi peF) adplicaticMiem ad (logillas vimites , enfirvitiiiuem , «&• gent. Eft profe^o pnudentia iihmagifkatutitartneceiTaria, ivt DihilTmi^ gis^ qua praefentia re£k curet; iuniris proTpiciiM, etpraeterita ad £dQ^ ttm reipubiicae repetat: quabonos a malis fe^emat,, et iUos deliberailr dis rebus recipiat, hos , quantum iieri poteil , abiiciat, et ra^ims es* flirpet. At, H hoc fieri nequeat , propter multitudin^ impeoboruin» quibus , vt X E N o p H o N ait , plurimum ciuitaNe^ ab\^»daat.; d^pUrgtr rionem quamdam adhibehit, tawqu^ma IqUo &||niemi. J^firtifiet efr iam admagiftrAtus^prudentiwn, obferuare vnumquemque, vt officium» vt mores, vt aetas, vt au^rita» poftul^bir, Int^rduinr vt geiiua, fi « virtuds opinione. noa abhorreat Eil et eiusdem prudendae munus , be^ norflb confilio vti, auo- nih^ ^eciofiusi nih^ iranquillius ^i pocetit tiinc enim ciuitaiisMius.r.Ciabilit^ei etFcibur. coigdlUt ^Quam:x>b) ren)^ qnonim. Ht integritas fpe^lata,' mprfi$ probati, iau^oritas iion. vulgarit^ cetas noh contemn^da , genus jiK>o d^pieB^um , eorum iSententias magir (faratus minime ad^mabitur. Ita fiet, vt non (blum ex re bene geftaj (!ed edam, quia conQip crarorum virorum v^us (ii, laudem confequft- ttuiv.vt, n velraaxinAe^mpiantdetra^ioreSjrerum a £e geflarwn eutuia improbare non po/fin(t.> . Hinc z e n o eog/ comnwndandos inprimis fccnreti,) qui' ab aliis ifioneri makmt ^ quatti ipfi . fiio du^ reoi gerere , m^ quaAujulto , iaduftria ftfiri fua, valeantipfiihgenio, etconfdio fi« perfpicaci; tamen, quid ceteris qupque videaturj explorent. QuaprUhi pter adhibenda eft in rebus agendis oprimorum confultario. Pefiimi i^- ro ciues, vt diuinus ilLSi^^o modet^^ar^jan^fpl^dore: iaceant oppref £i viw^j nuUiisq\« jWteat^^.Us.ad^digpit«tpi; nciCfvnquap-eapllanttir; at bpnprui^/KpneJHffimis cgpriUis fcfena, fij ciuitas : teriiqat oprimortf^ auTpicns res puhlica, dU^uque ilToijum exeant ip acietn, et prodeant le- gum decretorumque vexlUa , et paj:is ,cohortes, illi§ ducibus, fuo in I(^ QO {^ati^antur. V^i.enipi improbitas valet , non impcrium illud quideni dicenduip eiJ , np;i ^Hvutas., non res pu)t)Ii!?a ; (ed ,tyrannis, et feceflio , ic, Itaque olim a Roma^iis cenfbres o^timo cpnfilio inftimri funt, quibus effet morum cura, qiiique peflTmum quemque fenam reliquisque ordi- iiibus pellerent, qua dignitat6 et officio, nihil vmquam fan£lius Roma vidit. ■ < Fioi^uitfe pnim rem pubiioim fcimus ^ quam diu bonorufti' confi- ■ -^ -y i: • 1 ' i. / i .. \ ' < , . . ..**« ■■♦ . ^- .'. - ■<:■'_ •' ■_' * ' * I) Sophiji, tom. l. oper. ^. t^* ^. . .'. . .- » , ^' ■y4ere ioris^Are- tniummiikem; quam egregimn duem domtj ad rem pubiicam defctir dendam, a qto quum eJTet deilituta , citiusj quain a muite deietftav.car peremr. . Sic 4^ud h o m e r v m Agamemnon , plures iibi dari in cafbisj optat, Neftores; quam Achilles, quorum «koi manu, alteci cpnfiUo valerent V T V . C A P V T IV c:t> q^oniam prudentiae jj^a^', qu^ad ^eri pomitf breniter enc- 1 quun (nmus^ nunc , quafitum itiftiti^ magiib-atui nece{&ria fit , qtian- tftJMque^Hieris^ humam fodetatem <^6n(^et, perfhingendum ridetur. lOAitia; ii 0f fc*Rb ait ; latiflim^ p!at*t.' E^ MKem iuftitia ^ vt ^ a r h s ^'b'^ iit ^« dnmif ^'hahitu^ eieffiuis tirpa im omnia, ' in qtdbuti Vfffih ^vir Jiutfidjits i ad /(gfitaitdis Tegts ^^mmuniS' ihmmoSi cakffaiy ^) et haec legftima iuftitia dicitur. Altera vcro iufHria particularis adpellatur , quae ab eodem fic definitur : iuftitia efl hahitus ekBiuus circa Jefinitam Stateridml' vti>uta h^ores\- twitraBus , ef^etera s^^enus , tribtteas cuir qiie^ qtiodfit^ ^fi, ^) Comite^ iUfHtiae fyift Hberiafitas ,• magnificeutia, teli^o, pie'tas, graftitudo, fanftitai, obedie^nna , : fides', etlegum man* datorumque obreruidb, adde aequitatan, bonkatem, veritatcm.. Eft autem iuftida praeclarifGma omnium vimitum, et neque he^erusj net qttc ludftr ita adrtiirabiJis eft, vt rc^le monet aristoteles. *) Quid ? ^Ubd ]^tk, et non, niii a potencionbuslnfertur, vixque mut tis feculis fi>let acctdere, vc nioenia ariete pulfencur ; leges autem quo- tidiano prae^o ciuinKem ab inteftiot inijuria tuennir. Muri, ne ab im«. peratoribus, nearegibus capittio' ciuitas, opem fivunt, quorum im;*. pcnam aequum eflSe poceft et tolerabile. Leg^ prohibent, ne turpi et ^tgitioiae mulcinidiiii , ne imppoborum UbiditH reruiamus, quod fqiEi tivitis itttgni et cenAantis tnimi nuUo mo4o peteft. Itaque, quisquis leges e«cimtate fiiftulerit, quietem, Ubertatem, omniaque fuihilerit, ottae adpubUcam vtiUtatem omniumque falutein (iint expogicata, adeo Mt qnencum de legibus, tantum de beaca vica, 4e libci^c, ide ciuium omnium incolumitate fubtrahatur. Earum enim ppe.cuf^oditur Ubercas : fBftTTritir honoium retinetur : remnditur cemeiita», improbae muidwdk: ms: imudtates fubsmouemur; aiicur concordia: res raris domique am- ptificatur: pa(Tim agitur honefhmi otium: comprimuntur fUmultus: (b« ptunturinimicitiae: exfhnguunnir odia: omnisj)mnium ciuium penur- batio depeUinir fortunte^ opes., dignitates, denique bona omnia k^- bus bus conforuannir, florqpt^/atque^ttmpli^^caiitur;^ vt multo finnior fit eo- rufXk gloriJ» > qui partum imperjum legibus^ moderati funt ; quam qm jl)dlo pcpcrerunt Diogenein folitum dicere, adfirmant, qua ifi dil- eat^nccicges valcrentj he*d'amnilTCtirrenB JSnfluerct, in da pemoftafr dt^toi^fapiehti non effe , Ct *<^uodV" 5i' i t A t o Wi diQnm , ndmi auftorefe v&rparunt: fifie legibus nei ^ontiiis vUa} nec ctwhsynn gensi "^kec vni- uerjum bdmtnum genu^^ec rerumnaiura Qinnis^ nec ipfi nmndus fia^ re potejl , quae , etfi ,^ll ""^iUina tege difta , vidfcntur *, cffiAiduntur t«* jnenad ciuitatum iura; quae ex illa priore,'tamquam in riuos e vii|0 fbtite, manaruiiL Ten , / v , ■■'■w ..•:/. ...,.:..-■. .CAP V T VII .■ .. ..:.,.. ..... S$ D pindentiam et iuflitiam magiAratui effe pemeeeflariatn , videQr fnihi , iam fatisl oftendiiTe. . Nunc idem iaciendum videtur de fimi- nidine atque temperantia. £(l aittem ibrtitudo mediocrita£ jcirca timo* .xem et aiidaciam. Fortis non dmet, quac timenda non (vaxx. Quum autem quaedamjeiusmodi fint, vt, eameniere, honefhimnt, etturpe, ponmetuere, veluti infiimiam, quam qui timec, vcrecundus habetur, quinontimet, impudens: non circa omncs timores per def^£him pec' catur; fed circa eos duntaxat, qui excuiari non poilunt Eodem ^modo non omnia ^brti adeunda funt; neque remper: et quahbet de cau/Ia obii< cere ie inoni debet Proprie fertis eft, qui ea, quae terribiUa videntur et funt, fobit, quia deconim fit, ita facere; etturpe, non facere, qui- que non ad onmem monem ; fed ad honeflam tantum et pro falute pa- triac, et ad omnia, (Juae adierunt mO|tera, interritus efl, vt in bello in quo puichrum efl mori, q\iod teflantur honores, a ciuitatibus et re- gibus Wsj iqm in heflo cccidenint, confHtutl Quum fingula, nuae agimus, ad finem terminentur: d^pori gratia fbrtis lubit et a^t fortitu- tKnis opera, et fic, quae oponet) et quando, et vt* conuenit , ct vbi coimenit, (ufHnet, metuit atque audet. Laudabile cfl igitur, res ma- gnas adpctere; humiles vero contenmere: in pericuiisnon fwngi: do- lorcm acqua animo ferre, et, gratia honefkc laudis adipifcendae, nul- la cuiusuis laboris magniradine deterreri. Haec qui fedt, et mirahilcm in fe amorem excitat multitudinis , et opera eius maxima fplendidifTuna- que habentur. Eft autem fortitudo mediocritas circa timores et fidu- dos. Nam qui timcndo esfuperat, et confidendo deficit, dmidus dici- C 3 turj a) mr.WL}(U.Punic, v. 66t.. ^) lih-.l, de kenefif, ^ap,^ m^f^ ^ b i " MA^ l¥T!t ATl fe V s^ n^ i tiifr; qoi noii ttmendocdupertt/ ^hm' iniantis ; reV fhipidii^, ii nihH '(&nW!no tiniet, Vfmows tcrrae, aqiianim inundanones, etilla omnia^ Mffuae timenda (unt, quum foperenr naturam humanam, rtneceffe fir, "ip(a tiraere. iHe,' qm confid«*ldd ^fuperat\ audai. eft, ct4«<}:, tir-.i ,, j.y^- .-^i^ai " ^ :.., c A p V T 'x. ■•' . ■ ^ • •' "^ CoMPtECTiTVA autem temperanda verecundiam, mode^Hamf ordincm , conftantiam et ornatutn. Temperanciam dicebant Stoi* ci matrem omnium oificiomm; Intemperantiam vcro ommum pcrtur-^ bationum. Modeflia vero, vix dici queat, quantum m^iil|ratui adferat ^mamentum, quae per{uadet, vtnlhil adpetamus, quod non iit adpe- tendum, vt pecunia^: vt opes alienas. Nafcitur enim ex hoc intempe- rato adpetini depopulatio, ruinae, excuriiones: nafcitur etiam libidp, explendae voluptatis, a lege prohibitae; nec v^ res eft, qme magis o^ fendat popiilarium animos ; quam iniuria libldinis, vt fhipra: vt adultc- lia, et quae funt eiusdem generis turpimdtnes, vt omnis violatio pudl- citiae, quaeita cuflodienda efl, vt nulium omnino Ubidinis veftigitun in maglftratu videatur adparere. Haec enim omnia et ab honeflace vi- tae ; et ab officii grauitate recedunt. Rerum autem omnium in m^- (batu auaritia turpiffima efl, quac et odium parit; et maximas folet im- portare calamitates et detrimenra. Gagnit etiam peruerfam opinionem jntegritatis, vt, quem cupidum pecuniarum inteUigant, pofTc eum in cauflis iudicandis integrum efTe , non putent. Pertinet quoque ad ina- gifbramm frugalitas et viQus moderatio. EfKdt enim, vt et potator in Otio viuat*, et quamdam prac fc fcrat oplmonem honeflatis; contra ei, qui dcditus efl temulentiae et eluuiohi corpofis, vires eneruantur. Flii- 'fiuatanimus, voluptatum cupiditaribus immerfiis explendarumque iibi- dinum, quarum origo omnis cfl a ventre , et efl ciuitati pefhfera.' Di- gnirate enim abiefta et comcmta, res publica vnius principis intempc- randa, iniicentia, luxuquc tota difToluitur. Hinc Solon Athenicnfis pracclarc legem tulit , quaeiubcbat, temulenttim principem mone efTc snul£landum, quum fatius fit, vnum hominem in republici interire; ^uam in vno homine totam fbedari rcm publicam. Eft igitur primum munus magifbraws, fc perfonam ciuitads gercre, intclligere, debere- «ue eius dignitatem ct dccus omnibus in rebus et a^tionibus fuftinere: Kniare legcs: iura defcribere, et, ea fidei fiiae commifTa cfTe, memi- aifTe. Nam, qui magifbratum init, exuere Aatim fe ipfum', debet, et omnc r'-^.^ ROMANO^VM VETEKt^M XXIU omiie ftmm ftudium et cupiflitatem cum vdfledepoiiere, ecpublicam perfonam induerc vniuerfae ciuitatis, cxifKmareque , publica initituta, priuaca caritate, eflfepotiortt. Oportetque niagiftratus animum irt cott* udendo effe tiberum: in iudicand^ liberiorem, vt ea dicar, quae Ceor tak: eafentiat, 'quae, legibus confvmata, ad piibticam vtilitaton refe^ ^tnr, fequetotum ad commodimi ciuitatis inftniat et armet, pro quo, c|uoties opus (rt, depraelietur, etneminem, nifi quantum fm commu- nis ratio, extoUendum, putet, deprimendum nefflifiem. Sedeat pu? blicus ail^iter iegumque interpre^j nuUam in parcem, nifi quo iniun il' larum fan^tas vocat , dechriaturus : extflimet, iibi iuftitiae defendendae gfatia, qtiamuis grMies, inimicitks eflefiibeun^; nec iniufliciam vnf- cHm malum , vt-sb c r A t e s adpeUare folebat, iuftitiae, quod maximum eft bonum, anteponat Nam qui amore ; aut odio ; aut fpe ; aut metu iudicat, is, ab ampiifHma dignitate flia reeedens, iuftitiae officia per* uertit, et.ciukiati non mediocrem facit iniuriam, communi iure viokto, quo quid poteft efTe amori fupplido dignum? Ni^giffa^tus enim partes Uint, omni via honeflatem defcndere, et decus publicum augere, pro* videreque, ne quid domus, ne agri, fiue finc iUi publici; fiue priuati, denique ne ciuitas omnis aiiquo ad£ciatur incommodo: mcminifle, ad vtilitatem eiuilis fbcietatis, ad falutem omnium fe effe conftitutum, cu* ius quaqjto amptior efl dignitas, tanto funt deli£^ habenda grauiora, quippe, quum publico ^ungatur munere, delinquere iine pubJica igno- minia non poteft. Itaque a magiftrara omnis adhibenda dUigentia efl, non fblum , ne quid fes pubUca capiat detrimenti; fed etiam multo ma^ gis, vt concordia, vt moribus, legibus, inftitutis crefcat , nuUaque pars fit, cui, debita cum diUgenda, non confulatur. Atque ita fupre- ma faftigia ciu-anda fiint, vt infima non negUgantur: quemadmodum ia puldiro et pcaefknti corpore vulms quidem honefla mtinditia in primii curanda; fed ne capUli tamen vnguesque negUgenoius habeodi iuotj quum parua labe magna ^epe omamenta ibedentur. C A P V T XI IT A Qjv E oportet cum , qui rci pubUcac gubemacula moderatur , mut tipUci cura inuigUare ; nec vna fola virtutc effe contenmm ; Ced vir* nitum onuiium praeflare genere, vt fit tamquam fpeculum quoddam honeflatis darum atquefplendidum, quo fe ceteri componant, ad b^ ne fan^eque viuendum. itaque laudatur iUud ThemifbcUs decretum, quo magifbratus a ludis arcebantur, ne res pubUca ludere ipfa videren« cir. Eoiua in eadem duibte cohfuetudo vetus diu tenuit, ne nimis adinw I i - f^tus«fletin theatnim ecrcen^m, nifi honefta modulantibtis^ qnocU/u ^ecauflaiacieb^t, ne, quieffent in (pe^culo, magi{bratu& psranr hcK^ neiH fpe^ktores ^erent Eft euam magifb-ams munus , knbecijli^tem Qootra potentiaiiij inopiam contra.diuitias.meri atque> defendere , v^ji iiuum toca res publica eius (it c;onuni(& imperio , atque. eius tr^dit^ CU'- fiodiae, quod infirmius (it, id m^ori praeiidio tueamr, vt in vrbiuin moenibus 6eri folet, vbi, quae miuMS munita funt, fbrti\i9 de£endunjtuc. Gurandum eft etiam magifbratui, vt nihil excolatur; nifi virtus: nihil;, nifi quod contra vutucem eft, deprimatur. Nfaximam etiam laudem ia magifltratu fibi v^endicat dementia, quae propria eft praeftantis et man* fiieti yiri, et magis n'acuarae noflrae imbecillitateni ; quam legum (eueri- tatem *, ftut fceleris aijrocitatem cogitantis. Nam acerbius punire noceor fes^, torquere, excruciare, crudeUtnmi rolent; iniurias autem modera- teperfequi, magni animi opus eft, et fiippUcia ad fiiam man^emdi- ncm , non ad fceleris atrocitaiem , referentis. Nefcii^ tamen , an omni: no obliuifiri iniurias oporreat Id enim in magifiratu non probant; in priuatis tamen hominibus nihil magnificentius ducunt et (alutarius. Ci< cero tamen ambigit, an poft iUatas iniurias fatis fit poenitentia, vt, qui intulit, ^as non audeat, ec ceteri fint ad iniuriam tardier^t In prin- cape rero^ fi fibi iuiuriae fa^ae fint, nihU eft fpeciofius; quam igno- fcere , fi in cewros , nihil pomiciofius ; quam negUgere. Scelera enim negUgenda no« fiint, quae.fi praetereaneur impune, nihil eft, quo^ rton aufura temeritas fit. Sed nec acerbius \ quam ferat ratio humanitar tis et magnimdo deUfti , puniendum. Athenienfes, quorum praecepta devita praodUra funt habita, vnde leges iioftrae, tamquam de fonte, defluxerunt, vel ingrauifiimo fcekre cicutam adferebant, eo fuppUcio contentii quod, etfi eftleue, tamen ewmdem exitum habet,. quem cu- kus. Gui eft Phalaridis taurus incogjiinis; auc fubfeiiptio Neronis? ^uorumaiter eum, qui tam immane fiipplrciunl excogitaflet, iUo ipfo in tauro necari iuflit; -alter, quoties eftet ciuis mul^landus morte, dice- re folebat, quam veUe fe ignorarejitteras^ ne tlienae calamitati manum idponeret Inuitus igitu^ ad damnationem 4ionunis magiftrams accede- re debeci vt^ qlitntum vOluptatis'capiat fcelere edmprimendo; tantui^ eapiat doloris , qu'od in fcelus ihddvTirit ,' qui funt puniendi; Denique tiihil eft, quod nos aeque dUs pares faciat;- quam clementia de qua ita CLAVDJANVS*) • - - - nam quHf^ vincarfittr in omni ■ * ' - Muntre^fota deos aequat cUmentia mbis, - ' ■ • '- ^^" '^ ' ?;'''■ ?". • !. v/ */-. \>'\i fou^-^ciiio; •'•.;^.«r. /rivi.M.^ x ; CAPVT • ) V^ mi. conf. Honor. v. 376. '*^: S^:^)iliMlir9$itMmwi kMgiftQtctium haecefti in primis propsnat , ^H 4wfn^;iDBAIlt^ pieta^ colqiiBm)''iqtu» U£^ fuiidamento , qnid' -quitfMitv tinlli^ i^otfatr vis fmqt&m labefa^b* ^Ik^ .( IjaAitbifit^ c08«mbus) rkr nsbisSfiioftilsnter ieniets ^liohos 1 rorps non 4e^ic^ > publi^is^ue i9oft(^tttioi)ibvis a^ninatc.oitania prademer , iufle» ^ ipFcif^ atqye temperate et mbde^ «gat: crudelitati , l&idini, omnibuB Hagitiis beilum indteat: pubHeae ttiii^ati in&ruiat: legibus er «e^utBte fyfnfer^y numqiuun ^enov\ ^fSttA^.^Andine tudicec: ob . rem iiviieail- ijaffibipfi^iiuikBi nm ai^piMt: nomnem aMaritiae fu^cionem vitoD: caueai lie.si|iwif inFcm; •^utqnemiahomiiiem autimmanior; ^iit.propenKcar ^lifle >4deatvr. D^que:, quidquidhQnefhdTepugnet, Aigiat. HaBC ^..prj»^ter^, {ummorumhDnunumVqbi■ «pHUQIf y^gi^,^ 4mbu3<«ranquiiikatem et raltRem.parier, a £ibi glGtiaiai iei^ (piuiqtiiggeetem! V ^ienun^stiain ianmf3mkni! Compan^ici^j , i.j^y^ii OFFiciA raaglftratuum iamj rti nobis videmifr, fatis plene ei(e- iquuti (iimus, et vtinam, qui publicas 'perfenas genmt, fi non uiiiiii. ^m ibdp«a ifaiit,' -Msm. pai^m cofi^amerc Cli^6dirent , et pro tranqatiAii^text7(Mx:^'popi&lQram/ c^^^c^ filop^ diligenter eseiiM l \( t Aitil; %d ^ v<»cat!di e(i« ;*^^iod'i^Qrekim ^i tDBS eflcnt; aut quod, qui non haberent, eos poCfent tamquam (uos pa- nres demon(brare j^ ^^^^qyod jp^ f eliqu^e njuMtu^iW. patrQnij i4 c{l, de- fenibfes tik ^^ir^ Quidam patres i Patroo ^^xArcade^, qui (in^ ,-^r .^, } 7 / , :;, i dibftis .)*5.i«ir.tR*««i/5^«*».f.*^#»^:^iflf4. tus iefft, fiprtii^; ikttr Pjfrwi*i fed b) PLVTARCHVs toc. exeff.w^i nittitim'; f4ti^9nim{ idptdiatr *' ** ii'itt..«. Ji'».kr .-Au^ 4bi4«vtu'ir«<^r4MC^^ .t .q*' .-<^;' .7..;.-. iii^am.^u&c , :qtti dSdiifttnim' TCqvU- :.\ t^ f .. ?.">'%< xm ■ .• v- ».»>»-<>.' li £ofus fttirplebts inopiae rubuenietidi^^adpelktos trtdunt; alii ab mEto' ritate; alii anobiKtaite; nommtli a^HMnfiietodine; ^ab^altiNf} 1)16^1^- jlTS Haiicaraaffmfiif). autemicri&itv nampofle (ii^^ad^inMH: «n-fi^ natBk!ies |>ropecDiflnedwRin» anj^bmrioiiiitem hoie^Mgifiomi^^^ fint, ■■ quod «ieiiQnBa» -et opiimo» iokbtot pnreiy2ii»r\u^btBire. Ertill autem .patres prooul aixjinuidia et arrogantui'plebis , ^efenlore» et patre»' Ji&.inftiiuti» iideihque ^rinc^e&^itaos di& Cemum dutem dumtah Ma]; patees primo delegit Romuius, Jiut quia is nuHMrus fMtis erat; pae fauafiiieentum eroHt, rquiereari patrtt fojffuti, ^) i Vemitt p<^ i^tutii ibcdos cum Tatio , . d^plicata ctiitme^- oentuin 'aiy^ m Sad^iinsf '{et^ax(Kti «bia iiinf. *) Gonfibmn vera liomula de «reandis 'ieiidtorib<& 'fuff j 9t MKs yxbuw negotia permittei-ct , quum ipfe exardfam eittra^es ti^ ceret' Coniiimit autem Romuhis fenatum hatf rttione : tribinim viiicui- <|ae edint, cranc aut^ tribus tres Romuli tempore, Tt trinos virtw dc' ligeret , qui' pnidetKiiiHnA. «etate et geiieris nobilitatc excilleticni ; p«ft hos antem nouem' viros. Etiam curiis fingulis jmperauit, trinos ex pa- tribus deligere, poftea(}iei noudA ^jHi^^il a)tribubus ele£lis, addens nonagitita, quos curiae^triginta iuSagiis praetuterant, eoque, quem ipie degerat, 4uce a^dito, centtti^ ^niiliorum.muneijuTi.ei^pIeuit^ f ) Cinfirtitmiattembtc^vi^ia^Yii^Vi*) tradit, ^i^Gira^}ii4ta»rpne' tari velis fi^nifieat *>ft^kit,f r jtl tfirfen^um ^ ^^?M it** « Romanis adpeh' latum eft. Scnatoribu« amem Rqmulus honorem pote^latemque talem adffibuit, vt de omM^i^ej ^sat {pefibrctadregniun, c6gtK>rcerent , at- qoeruflSragium ferreut, eXt^ qUodTiruqiinaiori parti aflet,.id'viiic^et| quod ex LaconibuSfR/^mulus tranftulit, neque enim domint. erant Lac^ dacmoniorum regjf9,j9gendt) quidqui^ vellent; ied pubikae admjjBflmt tJAijiis ^Miuus po^cfti^ peaes «ienatum arafc .**) ^ofl^iviBro dyMB^t^ a Kpnaulo con(ttitf^«.fTarquiniiit>Friicua: centum iilsm imuoras^tiiddjdix,:*.). qui penfe^ iti^ b«tW nrtutisy ] tt in. pace prudentiaK eram. Ita OBecetif- torupi reiMtorum iniiperus exftsut; serqm,. ^uos/rarqtiinius Prlicush. gg; . mittorum gentium td^^i^n iimt Pulfis au^em regibus , quum efTec iaiin^i|mtUTieni^:;^iru|us«odE^ equeAris gradns in^s* trcs le^y icseeatonim iuiBRiftm* explewt. ^y i ^OiMaes autem, pra». kygf^it, neHf/M'. nrp^96/ ' $1 hk ^i^afs.'''^^'''^'^^ ''•'^ Mih:VhOltilMMr,J.rapih§, 15; ^ h) rij^\ evM6m'^'f.'4'?^ . )i(.,>I I.I.VlTiii iiiff'' I. tapi 8» i) apud LiViVM /i&r. h eap. 55^. V)'*on£ lii? J'Y.^iy«,^#//f^4/i jifisolar. . ,-y. • h: « a i /jh \:4- fenfis, tibr.m^.i: S) ^d,,»tQ-ilktMlV^iianeanufit f)ita»iONX»lVSWf«#w>.pi8^. //*r.V. p. ag?' (^j, *" }. Ji«$ps^^<\ ^^or«3 tJCfMdb judhtifm gmium \ «quos.wiem Brujguf ]^4|)i fflr/«^Ai|i)> £ciitim&ik, tldpi^999s>;^Sbribtt t aOtys *}; m£him imperluin, ^upniam nvji^lq^mtk\ !^fiffjam> nmNti romaofi dlir. gnitas claiiTa fiiit Le£li in patres Balbi ejc C»idjbus Hi/paniae, Comelii ejc GaUiai cleni(|ul ex omml^us :gehtiBU viri iingulares in no< men romanum coa]^eziin{. p .Diuv^i^i^ii^hjfi plerosq^e io patres legit^ et pod eum Diuus Clauclius atque uii &gum elegmnit, et prius diQa'' toriCjaelGuTi^g^XIft^ia lcqttacorca ic^\fi)^y^ oirjit©/?r3irs:^)Lfirfbifi AediiSh ex jGaUi^ primos agu«idbe^(emtprum;;iui «deptosj d^tiimque.ad &tdtar. antiquo, r^i foiiiGaUorum firatecaiiatis homen cum popuk> romano TfucpaaLi.> /i^iandcm DiuusCeiiflantinus', quonianpatres evant exfaauft4 pih»%et.beUo tilarosv taniuhimodo mdiquei coaduriatos , ^lt ia pairesL ' EEdSenuonbiis pedaiii, dicefeuKar^ qur jiondmn maioribik hoporibus > fuodi, «iion fucru^; Tcdr pedibds ibanrto: airiam;'4^irilra curulem tna- i g^atuiB^^I&m , ^upra^rcllashi in cuitru £0»fi(iebaiiit^ qiumi in ^matum vehebaniuri' vnde feUa ^uruiit di£h:f licet aiiquiii cucaitace pediun il* i i^. Adpdjixi Tdint Seoatores, qui in poib^cmis (cripti «rom , non ro« . gjftbantur fententiasi (ed quas principes dixerant, in eas dcffiendebam. ;m) Ciiitis adpellationls origtnem nitiim fupplefiit, eb.-^MOQ jeUftaai ' nbfjlinjyili adluniiim Bnitum transfie- . fuifie. . ••-* iri^UiWtcpraecipuos er ecjueftri or- ^J*' Ji"** ^^J^.^^r,'^ dint. mtct pafrcs c^nJcrtpfiratt^hiLC^- f. ^^ ^ ' • . qtie cdiptatioiie feiiatum fuppTeie-,, .']p)\W<[t^d fp!) Ihip^lpalforibus pet " h)li^: ia:ama. e4.'W ^ Sr' ex^VETbmovk.AMg.cap.^XSVJl. i^ACiTI verba cum ttviO li^r. L \ patBt. Legebatut fenatu? primis teok' cap. 35. compa^amus, adparet, iam poribus a regibus, hifque expulfis, a 'J>f aiii^iQ Frifco le^os nouos ce^ a cohfirfibAr; v-t ex D r On YSi 0 H«/i- S 'ra fenktQi^s ^mor/im genttuMt'^ eamaffhtjit^. H. p: gy. et ^.ivro * &aAom^6^fi)n^it9tosi maiorum ^ Hhr. T f^.',^. patSet.' Anno vAit ■ gentiufft^efCt adpdtatos^^ niji quod di,- c6hiiu cbnTules- annuusque eorum ma»> giftratus CQnftiiuctts e(^, ne> fi^i^nus ; quum in eo fumma ef&t poteftas^^ 'ryQuae iilc Ar^aantnr, » nolVrb Vtgnttinm et foUitituJintm rebus y qm- auftore ad cpdicis.majaiiVBm 4cnpta Jnu praetji ^ deh - --^ '•-'«-- ^ - _^>L-^..uVn potentiofies^^uttt f jjMt^ prtMOti. ^ ^ftr gijirare entm regtre et mo^ari ^gni- ficatt $iuntt qtfi Jcribunt y magmra- n.^qiSf, '[''^ *^ "^•' . ..^ uk.,v - -i-j tumper^.derfUationtmamagtftroad^ _ xy dtlt^it,lat. fttr.lW',,f^J>vid,/^ peUari.^ magifter jtuftm y vt, vtJt i^. i^, antlqr.iat. ling, cd.^GotiKi).- ' VAVLhVsde vtrb>or.fignij[te^^.is.. FAj^|i.i. , ; , dicitiir , cui 'prMtapne cuira r*rMm pt^ y) apid V A RRbw feH /f/T., w//. ' f«wW^ , rt qiti magiti '^tnnticetffi dk >£) tilr: t iifftitiit. ordtof. cdp. 1$. ' " rid inibiefiitfeflt, i3'^; hemoraj ,a\tf fell^c^^ rumgei-ettifi ■) dicef dinu: ve^o oi|mvid. fLORVM libr.l.eup,g.§,a. d) leg. LiviVM libr. H. eap. J. h)conf. CiCtHO orat. prp Sext, e) ibid. *#^. XXX. f) verbaliaecfuntGELLli//^,n. c) vid. LiviVM,//^f U. eap. 3. mS.AtticMr. eap. 15. et D I o N YS 1 V M Haticar^a^pfem g) vid." pix)NrJfi vM Halkarmtf- libr. V. p. 287. fq* « ^ ' fenjcm libr. V. p. 278. tp^eff.^(HfSift)mt.,.n,j'iVff^ ^«MM vnxtd ewm (t>nuu«>. iccunbus !#^ #?^ I^^^l^ pjwiiniaffm,n^^^ i^uoiVinWjn 'jhow^ cohri^efcant; ^ rcc^^fyero , ri^p^ cpwnq^^oiij©dtegw A confullbuf ; cepltrufxi, qmmmref m^g^affu ajfipapiiir^ qi^qucrcqmmis peptunatui, fidbanc , vj JHtfH^Des curiftij?;, yocatioiieiiii habel^t, . Qoiiule» refiiienai ' quos fit quoties i^et, popvlo his ^ti quqa^ beau^ ii)juliaj eAet PoA- qWf^^WW, W c:...-/. .Faaii|iildannoV,C. CCCLXXXVn. , i) id t«fNw DiQNY^zvs Hati» xxnn 'ly^VSA^^umdem //ir' II. cap. 7. ' ' ris faaebat,~eiusque gratiam iibi con- m).vit. Poplicolae tom.l. ppfrumf ciliare ftndeby. p. xoi. q) /i^hVlril.p.^J^^.-tWirei-d S^. a) conf. LIVIVS Jibr. 11. caf. 8« Furitt» non ex plebe; £ed a pljM** JilOKYSlVS UaHcarnafenf. Vthr. V. 'conful fa£^s dicitur.r .Af/: K..^y p. «Qa. cdit. fylhurg. VALERIVS r) Vid. OVlDIVM r* Poih. lih", jviA^XiMVS iibr. im. cap. i. .^ Iffl. ««ik 4;^. 35. - ^ ' J ' >^ ' ^ ;-» RdlSXkVR-VM- VXtEftVM. XXXI non egit, (faod cau<& 'pdpuU efiM crettas. *) ' Confulanmr praeter le- gem «dhuc adolefcefit^ ad^ti' fuih, Comittus,* Sb^ vterque, pQm* peuis ,fi|a^u&, J>^^ <^«;^f.Augttftus, •) |(>pvn^ ante nrieefr iifil^n^^ ;/qU|iiB af^uc 4uo inenies a4 .tenifwa rannvi^M^^t»")&!iUrf^ Fabhis ie.abdicauit, p(^jie$qva|ii tt n^ Etiii(cis rew^;«aib vuuitf^ Uiwm», Ie£lulo,j. .. -«7 - i>-t»-l ?''•''• f •■?•,"»•.■.!*■; 4'' ^'■i'''?».?' !;;i/->l.''! rj- ,Tvi» ?■..■: VAf„V * 'J!l| aaniat £d lUfi» ftVTiltCffVS' *) iSfir. VK. ^, 30. §4 JamS^ vit^. t. \Bmtlii-AimilH9 tmniU •fiPUniy ■ ■ ^ i|;i.i ■> !<• 'i:.-^; ^; :>n:iiiK"^'>-.,-J p^ «^. fi ;^ n; - . . -r jyiH^-U^ca^^ i, fitmm. ' regtnn^l^i^i^iptio&iSos pauiifi ofci^^^ Keuihumt.^bilupt. £t)is mcQtioncilp rlr:'jC:tfKS^LE, JJO Bi t tS^StWo qu6^^ ficiiiiit CAtiAti deheU.CaS. pVjgR6. Goaf. f AC/ GV*HB*rVi^ /ift^. VH. 4ap^ 83. A^, I. dt hell,'Si* fU^a0c. dom, Attg. fihr^ L tap. iz^ «il. cap. a6r cc NORiwvM anoimfifAPifdit j0. A«^vriil,-iBiitiv« i^. HH. 4M^. U. cap, i. 10. id ouoid et^pract^ GtCEll,0« f^») •tjtiat^inPBitifpLV.pitp. HzH'liir.^mi^y'tf,4. oM fM. .9* 17. ooUiginurr S*^ aiinq» ^rtitiinr ^.AC iTOidft^fntfoi Ct ex s a L L V« et ■♦quadragaffmum Oonftda^ ^ifci-^ STlo deSyllano confulibus liqaet«, yiea^o dtfftiiiaaim. Qyd.-^Mscedi^ h) eotif, Gellitm /w. exeit. m-~~^ incffuXi^jAhxa^dary mmme.u)rtia tt liir. Xmi. eOp. f.r- trigefimo atnto mifrtem olSt, qude efi «7- vii JtrWKVdB s ycK)V**) «9«^- ?an^b Afbams»Qiftd«W'ac!d«(^ priinvpoft AmuH t^ijrtStotisque mivtern , d^ciSiijlie fe^ cbgiiaudti(f , annuos creafucrc ito^l&«l^ P^*^^"^ ^cm jm^^r^es akca; ^auci ifiint#l»s*»f(*?/; ^12Kft^ primum Koitiac bttjl'^'^ ^^(W«ijK«rf#j^^ WttrnRtfe per laTj^iwam fcorta rapta funt, et, concuxfu hominiun fai^o, rixa ac prope {Jrielium foit , paruoquc jnitio ad rcbcllibnem (peftarc rcs vide- b«W. ,Sypra beJU livu ^«pt^ id^fluoqu^^.^feu,. auQ^ trigi^ta i^m conluraue ^pobulos , conciitail^e QiSk»^. JVltfiilioV ws:.£onftibac \^ ntctfAiis fauus cbn^ibus; nec quis primus di£btor fit ci«atus; ft^' cbriftar tfuio ; fe p^Hd apud vctcrrifhos iii?lbrfcs^ ^Htuxii tSgium ilauiim*^) ptvnum ^^torem ; Sp/Caflium, i^figij^iimjiquioanvcrea- .-):: it.- -W. .$;.(.*•■.■> .1 ."«*'"» .\'x\\ v'\V -JiNur. - 4*) viA. 9U>WtityK Haiieamaf- '^ fi*r^ H. ^'■■%%. m v i u o k ^ Vc)'**»''- *HL i/r //if^. fc^ ia^. yi'4: ,Jo)Mii^ nofter tamc:dia»tajnim/ ' ; . p/ t^. at0or. M» JaptiJ GVT »^0^ rocat £av^fMr»r, .DidNYfliTHi /'tf/IM '' ' J.f>./bc. **cttMto* . \ i ^ii^ V,.p.^ ^a^. % ^ft iv«v»ciM ii- g) Ibid. p. ^37.»- \v .P' ' >^ Viv«^. -401^0^« iKib«^:ii^'Mr. ^^.'^ "'i-: :-k)-<^rc i^d«m» WOinanU./|Wr- i^^». • •.vv ^■''*» ■•'^'V^.^j^^ i,..;r i,.i.;^_v Vsi^ ««m» |Kmw.;^ quam ^^aixiHjii Vaf^ium H,fiUum, Vo|^ % fta:m vTOlt?. fPWi? » H. V^^i;!^,, ^^e™^.^ ,«9?Wf »», ^lr ^gj 4^Qbto^ .v^«9V^, jq^ac^ap^ leXjprpHibuij^, fiue.^^uoi imMiOr^ t vires infQi^, . . ; ^Di$Mi9r|» Pote^ ;in, ^pWj^m, primu& OpinmB {iinftis cft. ^ ^^ifuitius pari «uj&oritatc; cujp .dii^i^ofe JP^ip ^if^perium cgpyt , quod ?.ot»ae ^iitpa ftvifti ,«P«wi8e?^ , P^^^^ Cannenfem cM^ nius , *) et in vrbe opus enet, ordinem knatorium repleri , quod ,q^^ * . . in m) M. Valermm ta|i^ ^Ciinnft ' ytmraf^^tir. Vm. cap. ig. diftatorem fuUIc,.F^ST,y? fcribit, p) yi^. DlONXSiyM HalicarMf^ de vtrhor.fgtnf.^^ 34S. -^or. lot. fMfem ibe. eitcit.*ct CiCERONEJf /A«w. GOTHOFREDuAdde STEPH. Je iegib. libx. IDf. cap.9. ^ ^ Wn^^B; pi8k?VM «»i»*/:aaattn. - tf^iJi^^iViH^i^ySf.^Vf.irib.f. \i^:C'.'1fi6tlli.*^^*i '^i^-^i-i;- ^--ii^^lST' Pl^6i^«ttt >5W(*te -difibrtraPil^iSi • r>ji) itfrJV. p*^3^6. v^fMi9ettipraf*.:X«^qf«Qr^V.]^ f^^ aa. mi diftatoris creatio non, vti apud cemtate. Conf. piCHivir aimat, 'l.iviVM a4. ann. -y. c. CCl-^ii. ad ann. Vj^c._ ^qcaxocyiiii. , ,, fad ad ao^^um CC^yi* r^^ert;uf. . / r) CaQOasVquare (Kdatorl eqoiiiB ^ oX ^enw^ vi4e apud^ wvivjf adfcendete haud Iicinun fuent^ in. s) y^.'^ VTAlipHVrM 7«f. ^rxdf ll^iid^nini^cfufl^, i^udj.1 vtvK et quae de M. lunio ^erra crad^ Ukr^ Ytja.,t'9.n2%. HjfT^ VHU. cap. sjC 1 1 V 1 V ?7i*r. XXm. r^. 14. 1&: icMi : vt fenacus. lege{:etur ^ . cel^p eo- I19C dij&i(^iu , di^Corem ^ BPpqr 4f m /i^r^ l^Xi!fX,^ap.. aor yt qpaeftio lum ferre iiebuiile / vt eq^o vt4 ig% m^m&i^say/titfr.^^^Wf^ liceret. ']','.• Ji)t^i inftanrarfnpir»^^!*. ym.^t/^. t) vid..tl>IVXVM /iir. XXMx^^ 40. ec propter clauttffl H^^^^^Ki 57* ^^ JS9* li^. 20aK. irat^tV '^^' qUod" imllt diQ;«pri amea contigcrat DiOator Ci pfcbepriitms fiSt C. Mardiis Ittitiiius,*') et dus riiiigifter eqnirito er plebcprimus Phutinus. A ^ £fetoifenutta crarprbuocatior,*)- necjaevUtutt tfqtiam, nifi in cnra p*» |«enti;, 'aiuxaiutri ; ncc potcrar diQMor 'eitrti agjAiirf roitianum dka. *") Agd' iftitem rcHTOnus.lraRatcrAiinaSMrir: Sifer^ verbnoftft-*) diOia- tae diccb^tur. Di£Xatprem Quinmm' F^iimi 'S4i£imQm ^opulus' crea* uiri^) qnodadieam'^emnumquamfa£feinffuerat evtropivs, •) £3atDrem creatum, ad(ent nono araio po^ eaca^^ reges, qtramgener TarouitxB, wiwmai^fhim ti.ffniii-'"'"''' • ''-•^';'**' ^*»-*jJif*'.*) twJnM** ,5'jft; 'j-h-r |a r^ ( f.sy.in .^iy^vj-x-' 0X iiAiSlS ^TR 0 ZQj/iTVU MA^MtBR^equmimprimtjs fuit % Ca^i^, '^) targio primo^'^ ^UcQSc; JC^t^^auMr «aiqi fin^ magifb-o equiriim non fircf bariie, ^) i^u4^iui»' co' offida megiiicr equitudi -ivngobaKr y- q^o IVibuni edc< n) i^ Zt^^Vtlifr. JfiOff. d) (^eafcattfr Q. |fatois «faiinius §api USf- ... Vcrrucofiir i>rtf<*4f/»wr a ftoptjte aii- •'•^^m^rtc^/ri»^ • ""^ '" -*"•"• " ^■' ' A. FiduSi Ffetci'fcxtnri>I*'d>i&ttrl a) leg. «timdem-, /f^. IT. tdpV igf. Cortf, ttVlVM m.-yatv.tkp. ^> ttfkiittt pofttja abrbgattth!toft> /r^. e ) /?M I. «?i^. rr.^; fi • ' ' ' IH.fajr:^4\ ^ - u >im f)» ihri. f.-c. t Wl^>t. '«« b > teftatur, iti' i^em icriptor «^i «^^d t r\' ^i^< /rJ^; H; ^ipi y^ ' m. 4^if; i^.iiiit^^-xxm.ifkf. ^ g) v^<^. ttvivji m^ ite efxxi^ Migi(|n«qntaimvpetf(bti iti "oini^ /ubiioli^bantir^ niiUtes^ *) xt fo* pvlwsjdi^tqsi .Pcimus imgiii^ .«qvitmn .ex pjebe C. l^autius ^jHx. ' j Siie (hasiAco^\iaid fiwttaa j^QttilH »Qius Jui| ^RAE;raA^a% « ^^f^^ » ^ i^iwnec^ fi prdufndi^i totidem pwetprcs, quot prouii)ciae in-ditiiwiemvenerant^ creati furft, partim, qui vrbanis rcous; parnm, qui prouincialibltf praeelTent *) Deinde Sulla quamor praetores adiecit, P) qni dc quas- lUonibus publicis , a fe cooftitutis^ v^uti d^jfal^ : de ^par^cidio: defr cariis , iodicarein;. , fi&m% c. Pj^ xtcm duos ^dti^U^ JUa duodecifli ' '!*) conf. Lt V I V M ' Vbr. tXl. ' c^p. fpahias'* ap. p L va . cf eatl fimt. Qa 9^.' et'VAitiiONtii delingMiat. lege Bebia, so. v. c. olxi^ Ja6l, idr. UB. «^. 14. -- ^ * -^ V-- '^' -•^a<«^ftitutnmfnk, vt alrerRis «h *n ,i) apttdr ui y iBT M iiir.yiLfCai^. xf^. 'Xiix Qpaxucur .duataac&t praet(M«s ct^ k) 14, /i*r. XXIXI.c/f«/'..a^ i.^. i^j a^tur, ^uo in vii»» , («riiqitt .du9 . \) Joc. excit^ proptittr ^rouiacias, vldeadus cft \,m) adhancpraetorlscfeandicaur- livjvs .fifor. XXXX- .ctf^. 44. Con accedebac dia, quam Lirtvs Ann. i» -c T L quaefticTnes perpe- /i*r. VII. r/3i/>. I. fignificat, nimirum, tuae, quum irtftituerentur ., ijua- yt paviciiis iblatilMn eflet prt^er oitwQ efls vc-qitatuor Ju praetqres conceffum plebi alteruqi C9ja&ilat?iai. in vrbp; iflianer.eat ac ius dicerent* n) Anho V.. p, DX. vid. i^^vzyM finilo^W magiftraws fui anno ii| i^/r..1CVIIIL ec 1. a. tr. §. aS» <^ ^g- proHiacias proficifeecentur. # itir. p) alii >d\ios tanmm praetoses a o) leg. II. ir. §. ^%.de orfg. iur. S.ulla addltos effo;, dicunt^ nec de^ et LtviVM epit^liX. ' Ihraetores hi fimt, fui iam Sullae. remporibus de» 2Doad jpra^ix^oif s Saf din^am; et Sici- iiem practoces exftiti/Ie volun;. i. U fgmo(^lV€ii& fyntt ^)-^imii6Mi9 AttguitB^-XVl^iRrtebi^ ebm ht^i ^hm IbiiXQsClm^ dkios idiieit, qxA drfi4« cofBfiiiai«qiUii ius 4itieit!iic, ^* e ^ioSim ytam titast iniperfrory detraxit ; HkmvittQ l^aiM vnuin> wdSk9k%' ^ tAt^ ^tiU¥ cf pritntos' fus: 4toefc(^ f) - ^ : §icm>^t<}Qb^rmim ^^tkkkttiitebiiifi/ ^ <|MCfe4»pn6c|lir» bantur, reltnquebatur vnus, qui ius diceret, ifrJ^littv^^ f^stfiS^ vrbir vocabatur. Habebat praecor li^lcnres et fafces more confulari; in hocautem diflerebat, quod pmctortot ret li^res cum £a(cibus praei- bant; condilem verOidnodtcim. ^f)'. lisd^que ac^piciis, quibus con- fuies, praetor creabatur : vnde, (i quis minor dignitote pnetorem fttj-^o Jfefflicli^f; htmoi'ircaufl&, «qf»Ut^er'4i«^ebSri ct l tH^&s^ Praet(3reht «WkniVetercs omitivi migiStix^ iJwrctrt exerdtus r tmde praeHrium tdkkrmuMn fkm, 'et 'pofta pritd^ tittfay ^"praeff&us praetftrh, Obdncbat pwctor fcctmdtffti Wdiitt pdfi «lAdftde^, qUormt^ ttiam cnUtia ^cebatiur. Pritetotes ' ex edi^ *a:p«lifs, lege Cdmetk; ius dicete cbitebtt; eopmy Verd cbrtifcO*- tMo^ fejti^ ha!>eri i^Jitii oAipoNiy^.,taijicn, lurc ^^qh^^P^iv^^^i^^il^'^^'^^^ fcptinio poft r^<^idUaiam pl^ hem >p>if^h •{ Ihid. L^fo deind?i«pe«ic, ccccxvii. Vid. Liviyw Wr. Vfll, ifluninatus quoque fwiitm Aiic ;^a«- \ /. # V "' !: - Ivir' I «orum numCffttl, «dco, yt ValCntiriia- ^ * '^'^- ^' ^^-^-^3»,«^^ i: i . •! j 7 it, Hi cc Mirciani tcmpdribus tres ^oDtca- y^ vitf. ItviVM'»*^. 11. r^^i 'Wi: sat cflcnt. 1. Ui ^. dt tffie.fnkf.r aie»ftd ipde odundus erat, caoi? inffo- imi]^^caflni|>cij(co illa&endi honido ^nodo iiUijlI aliud^ qiiai|) hp^ fttmmfuct^t , ia^afpi^rfiiqmifj^ttStJft^^^ ju(^^labifreac winl; fimia :vmhri\9mmdiqitamf , Vffirrfgt , in mefli^uqit/4^t mhil aiiud,^ qumn datis voluptatilms fimi, . Confpiralff if^y ite momts ad oi cibtm firrtm; neeopus asdptrentHatums^^.nee denu^fd^erpit, Hac ira rlmmvesftremfiime dmmre VfiUenty ififikl^nipiibfatfttui^e corpts ad exi^emam-tidfom vcM^ -. ■. .M^.^^f^M^M^g Vffiifi* ^utjgue M^fi^jff nmdfieriumefes me.^masif afh-ntim, fi^.^emif^^trf^jff^,^ ^fi^^ edrpwespartes iunc^ quoiviuimust ^igePlf^qMe y di^fyn pariter^ in vm^ maturum, corfido cAo ^ fimgtemem* Hinc cotnparando, qup4 ipteflir tta corporis iedinoiimilis «ffet irfteplebkMpacres^ fle^t mentes hof^- iXUin. Agi idedndrde'|(»ncGffdiii,fQ^p(llgArcoQ trtbtiflyi plehis crettiduo, .C licliiiMs^.U^^M^ys^, l^.tres cpllegap IS>i.are«ueruat. in hia^cihi«uniui3e, trad<|f»t, ^feditipnis au£lorem : de ^(M>tis,< «jui.fiaerint, minus conuenit. ,!^>„i y l y,y A\|i.., Rogatio kW«fti*#MOToa«yitrUiuBafJb»lsB^Kunm« tt<^^^- b«i^lbduo^«Ke<'fiiiecEnr, W p.i6o:cftiaa%^>»X): ^)ii t^uims ^voque nomibat, [S. Sicinium, L. Numitorium, Marcum Duidlium, ,Sp. C. 2|1^64i>i9A> 4iigefuno vero Sexto.anno, a pnmis tribunis decem tribtmi .:*) tim^t i^W^i^ i.r.:-^>-^\ ,t. d) ^4jf«i/ #f)Bt. .pr»fCermff ^cm, '^^ylf. in iMaiiurcrlpto. In LXf XJI. orm. eiufypert. 2% p.' 9^.,ed. Vii-^tittttibas 4eginir : «^CQ/ 4rff^ CRAtvtl. . ; . . a hp^^. |»frrt datutn , er refte quidem. «) apud AsC'o«7i VM PeMan. n$t, h) hatet'6rtf*rfaex rjvio he.',ex- ad memorat. Ckeronit orat. p. 968» ^. ad verVtu* fere hauftt nofter ed. .GjiAEVi.iixii tx^fifigufis daflibtis, «onruiibus ^Mbutid «f Onti {^oTAtioPuIuilloj equibus cooptocum vndedmutfi MittQiium,po%uafli jn pttribiis iii^^ldMtp^trtt^iifi^-; iCqUe "^doiieiii , motam -ex AMiana -qaeib^, llisiM^» ^•ttn(ulfi''&i^iMSores; i^iv^ 6'^) ^ tAmeti' no» videtur ^ oLfv-i i. ^i om>vsj xs /^) qiuii* '*|we ^foSffe plimo& trtbijhos apaiik «rte«to«> ,-^uim ^^rtinum. pkbsvpao^us rtfCOtic^iaca .ellr^t,tamqiiatl9 jnaidmae poUutioni i^noiaLiS; ^ ) Ex hisqMe conftiruawi . ftcMD^Rti «nw jlft^ iacrownifta tSe tEibuHorum xwirpofa. ') • Sidnius ^r&o^ jobvtm i) vid. livti VM 7/Sr. III. c^. jo. quae 3AirWA-B. 3 R c s S &if -i v s 4t k)7iAr. IIII. f«^i6. fbrmul. libr. H. p. 155. ex Livio I ) orat. contra Vgtinium caf. VII. adnotauir. i:»)». &. f oNf. I. «iOS «^«UMKDif' p. p) apud nioilsi^tyvtmtA* iifSt 344. iti afia forb»^ <^irittuln*$f fijbie^ ef*iMt coniulari imperio.^ Neo^quidoA vm tio^^hm^ ab^ vFbetribwis^ U(56bttt, *y nKi (^uum'ia«d6<^unf ioiii petsficMbam eomff^omnes^ iavigi* ibrfttU9-v^is5- pro' Latinorum geiit« in Aliiiannm; momcm> adTtfeadBntesy qufte confuemdo ad oMon^vsii aetatem pcrmanebat; ficebartamei^ex* ttt poft nodtem? me^am et ante mediam' reuerti, s i a- v i v s i» fine U^ Bti' quinti' AeneitA Fraeter vetera^ tamoi-^iniRstiu» ti&uiui«pldbis' dua cam»^rKetore er decerf leguds in Siciliam', ad oogticilcetMlum de erimif nibils,'-Sciipi6ni obie^, mifH (um. '). BoteruiraiutemRomiie tribiiDi adpdtai4 contra omttem poteAatoni ') xpn neque aduocabant patridps^ n^ue ad eos^r^erre de vlh r6 poteranti * Nec ieges- pr(^riae^ fedpief himm tr^unorum' a<^eUabaiKur. ' ). : Qc^ tamen Hortenfius di^or le^ gtitt' tiilSf , 1«« paaieii>^flcibiinioiinn rogationibuK tenerentiur. Volfil^ «SfiliV' vr 00^ iure, ijm»i|iytib< ftnuii&C» cma^ <^mrair ttnerentM^/^ Catteram tribtmis piebis anie plebKcitum Atiniim),: habendiienaiw^ fii^ epat', etiamii non -eifeht fenatores , . vt tcadlt g e l l i^v s. ^). Thb^ mo» comitia ,• vrfcribit dionysi-vs,.*) ex luf&agii latione p«r curia& ipitm/ationetnanr/aeam Romani vocaBaniv< adLtriimUnr Pv^ Volerot timdi^ eeitecQtfatuseil, ildquod.obmiere-Mienpotiittt Poi^ tamen ex Volerpir ^^SBitctmAhaii eft iex, ^d^^eo^^ tetn^isveadisiimiiontnv^jisdiiUw^quer •^ ?^«d DtONVft^"M Btltfari' y) vld. DtdNVsiVM Baiifamaf ♦ Sr) vt Lty iVsrefttt^A^r. MCVSa ^ c^ *f»^. VHO, p.. 598. add» fi *- (•■ ,■.'■. ^ V ^-'^ i tas «nifn fo(i:^Qnii|a;Uttonss QfNki9»batiiKl»ac«$^e pra^ n^M^««$^dld«tAmtilmJkidincqtte;{MMu^ %ef)te Ib^i^a, ^ poil iitni- ^ilc^e&l^^mB « awniincsrtet tttigiiiii» ;«th)li4(^erifMibus$ odhul^ wmh U6dtits epjoral» nxtqueTietucu^ cooAiltQ.^nu» fa£to;;iii«que C^ris) n^ que «ii^iSus &aci£nti(nis p6rft8as vng die tan^m Jii^e fiqepi^ Tl^iii concionis domim raatum erao^^f fenaium a\item cpmof^ci^ ielftttiiittm dicecef' *eiscipat{l:ilh iu$ «P9.;f^ir- .:V^ mta 'MM-tribumiRiptefaisi romtunifitouoci^ , . quumr lo«Mmi iaANenr tiiio «btiiimr fld aeibnm^aiiiAakSipncnl piQtiHda«i vt). T^i^l^opipipMf iitftro«'e!r-s6Ueg««t'iiidicfls>tos virQSrfkifbMOS quataow^ cc^ a iena- ti^- ptebi coiiceflum dl^ qutirubniniftcarsattribunift, otnma^ quorum ihdigereitt , tudicarentqae ^as caudas i xpm txjbuui ctsi peanittercnt ^ ac facrDyumpublicorumquc: kcoiimi et.«d4uentiajS.fbren&L. Tiib^ti^ potcAas.^idqccmniris pl^^ i»^^ ^'Vik cuift yrouocatiene i, tpmnrt pcil lahdi^atos; '-*4demmmt^) ^^^»«p«|thifidi cdriiyienaev ci?c«»/unfc |prb benli ^b4b prlmiis. omiiiaih Aaius) tVirgiQiu8, aiik LMcius lc^im :Cf^ B. NiuAttorius, auunculus*l^irgiiiiae> au^ores (eice^ois,^ qui tribwipf dups ps^tios et confulares praefer legetn cooptaueruut, $p. T^^nri^ et V^ Attrium,^ '^) V«icrib ct^Uor»io coiytiiibua; .Isenun « SuU^l'^ iribumti«ifo«ftatteiJade«wm »wBnpdiiR-ff>)i.p*^^ ,*teddid«k.):> SlUr 6iUiifitfiMidK>iitas dmMattvmunq^iprot^ptSt eft , vf miUum i«f)ks«liP2ft fulttim ranun cflct , nifi tribuni illud adprobaflcnt, ■) ac T. littcram in a) conf. LiyiV^ Mr.mh'€ii, 0 conf. |:i,V|,vM#^,.JW». )?«;?. & IVIi.iy?- 41.. i.. s ^ :- » ' : ( 5^u." f^^ DiONYSiVM Mdiij^jtr' DioNYSivs H»licarn4^t,.m. ' klviir; ai^vM^/^. 'fiL;^. ^T^ f) narratiaDION-^SIVS.Wi- tXJD^yflH. f eSrkatffimfi** //^. X. p. 657. m> vid. tumdem, epit; LXXXXVII. .. g) viit OIONYSIVM i^/r^)Wia)i{^ n)^ cc s ALL Vs Ti V M Jlr^iiri rwr/i /i^r;Vfl[;.p.«^ta.iI' vV. f /.'«Li r cap. XXXI.V^tfEtVJk /*r:fi.*ij^ -r h)- conf, 1 A N. GTiLiEUltVM ifl-' CA6SARSH /r*r, J^ 4i.ktiL M iftmagiftrat. pef.&m,sat^}mih cap. 7. .. ^^i^ m ff . ■ROMANORyM TETER-VM. JiXXXt «rgolidpoiu^Sent, ^) {labtotque tnbuai ia veft^uio curiae, vbi ienan» jhi|Myatar. Ingredi «nim templam, non iicebat; quidquid vero ioA* ioi%9 ^ecreuiOent, tribunorum animadueriioni liibiiciebatiir, vt,\ fi ex re pt^liea «(Tet ^ .adprol>acem ; ii jfecus , reiicereaL * ) Tribuni , fi pE' HVftttk^ ix^iiaxami di£H(imt, <]uia primo tres itserunt^ vd, vt alu vo^^Hnod tunc tn tres pgrtes p^^Hilus diuiilis «rat, ^quarum imga- lis inPu creabantur, vt foibit fomjponivs, iure confuhus; iiue a tribunm fui&agio, ^uae, auQore DioNysio*) jtunc qiumor fiiere. VAJiRO*) tnnuere videwr , tribunos pl^ios s a iribunis milita* .ribus^ ita«nimait: tribuni pleheii ^ qtti tx triiMtis militnm primum tri* iwifUbtiifM^ qm phbem4cfcmkr£nt iuficejpm^^^tilhuw . XiJ^ C A P V T VII Bt tWtVNIS MILITARIBVS. TRiiiy^x MiLiTAitES difii font, quod temi tribus tribiibui, Tatienfilim , Ramnenfium ct Lncerum, olBn ad exercrtum mitie' bantui:. Tatienfium vero tribus a T. Tatio , duce Sabinorum , . adpella- ^ll^ ta eft. *) Ramnenfium «^io&dt VARRO^) aut£m^l4icumQnibusLuce- resdi^os, vult^ quod quidam id vocabulumThuicum exKiimauerint Fe- nmtenim, Romulum, vt fcribitsERvivs,") dimicantem contra Ta- tium, ^ Lucuraonibus auxilia pofhila^e, vndc qiiid^n venit cum ejcor- citu, cui poftrcceptum T. Tatium pars rrbis data eft, a quo in vrbe ThuHcus vicus iiomcn «cccpit. Thukia enim, . vt i^em fcribit , diiodc- cim Lucumones habuit , id eft reges. plvtarchvs^) vero a luco ^ ■•■ afyli o) tefte VAtERl0M#Jwiw«,7/ir. u) conf. vaRRO?jbm hc.ticcit. U.eap.2.§.7. tLVTA-RCUVTAvit.Romnl.eap.t^. p) vid. LiviVH JHr. Vl.cOp. 55. «t LIVIVM Jiir. I. eap. 13. q) ad Cieermis 4ra$. H Vtrtem x) libr. 1. cap. f^. If 13. y) voc. Jjieeretfesi p. 3*2Wd. t) Mr. JI. -p. %2, coU. JibryiSl, cothofredi. p. 219. 2) loc.excitat. s) p. 15. m^or. Jat. lingu, CO* a) Idem vx tmtiquiorlbus -confif- THOFREDi. mat DiONYSivs Haftcamajf. Jibn t) vid. VARRONEJ!« p, II. Jtu^O" II. p. 104. fq. tmit lat. hngm. Cetl^bfre4i f ifH^il^ h) -wit. JiQml. tm. L efper. ViYtAltbr.X.eap. 6* ; *, ^ " P-^d. .XXXXII DE &rAGrSTRATlBVS ^ . > a^K Lttceres di£k)s put^t, iif tjifeiti muM fiiga delati c^ate doiikti jfimt. lias tribus' tnes fuifTe , nomen ipfum dcdanit, a quibus trifeuni difti (qnt. VnlEiquaeqtte autem tribus decem cominutt cwias, vt fiaibit PLvrAR- OHVs, ^) vnde ofigo iuit ttirmae, diftafe, quod ter deni e^ivite» c tri- bus tribubus 4fe»imir, vt tradum fesi^vs ^) ct VAARo^^Jl^ryi- bunorumautem militarium duo genera ^enmt, vt r E'D i Ar q^^^P ed- ferit, primumeorum, qui Ai0/W/ ; (hie Ri4tili, quia Rutilius raKs k- gem primo mlit de iure tribunomm, ab exercim creandorum, diceban- ' ttar. 8) £t hi in exexciiQ creari rolebant. Mi erant//7f/, qui K6- mac comitiorum cauffa defignabantur. **) Erant tribuni milittim roiius exorcitus, de^BO&res. Nc vis aiiqxia*, vel fedido ti%er milites oriretur, adhorum curam pertinebat , vigiinm ftationem lufh-are, in caftris mi- lites continere, et ad fxerdtatioilcm producerei querelas commilitonum audirC) relii;iimentariae praeelTe, et valemdinariqs curare, *) Tribuni militares Wnfu!ari pdteftate creari coepenint M. Genucio, P. Curia- , li6^y con^blibti&^ Omnes tamen a pc^ido creari ilinf petritii. ' Aiirib ireto CCGX.^ quum vt^ condita eft», primum tribuni mUimm^o con- (ulibus maffifhTamm iniuerunt A. Scmpronius Atratinus ^ L. Atilius , T. Caecilius, ') Suntjqui propter adie&um equorttm Voijeorum heUo et Atdeatium defe&ioni Veient beUum^ quia duo eonjttles obire tot fimul x beUa nequirenty tribunos fmlitum trcs creatos di^nt fine mentione frro- mulgatae legif de comfitliims crtandis eM plebe er imp^rh et infignibus €(mfitlaribus vfos^ mh tameir firma iam fieeit magiftratus eius visy quia tertio menfey poftquam iniuerunt augurum decretOy perinde^ ac vitio creatiy bonore abierunt; quod C. Curiatius^ qui comitiis eorum praefue^ rat, parum re&e tabemaeulum cepiffet, ™) Ofto vero tribuni militares coi^ari poteftate crcati fiint, quot numquam antca, *)f quo anno gc- ' - -ffem "e) he. txcttato. ntlUf. Ront. cap. V. et VI. et 1. XU. d) voc. turma t^Umy p. aig- ^. 2. digejl, de rt milit. r ^^. «dit. GOTHOFREDi. k) errat auftor in defignando al- e) de lingu. lat. libr. Xni. cap. iS. tero confule. Nam vt ex faftls con- p. i6. yr » fularibuftet iivio Wr. IIII. frf^. I. ^i)jidCiceron.oraf. yerrin. Uhr. I. patet, anno v. c. cccx. M. Gentt. cap. 16. , • tius ecC. Curtius confiiles £iere. / ^V'^*^' Jn.^VpS^.S; '^''' 0 conf.LivivM libr. mLeap.7. ii^.^ngu. GOTMOFftEDI. ^ b i 07, Y ilV U Halici^r,a/fibr. h) terte asgonio pe0iAno yj ^^ Joc^ exCit. \\ ' .' A ' • « - , _^ i) dQ eiusraodrrriburtorum oiliciis pi). yerUa^ljuv^^l4V Ji, Wr. p^. vide LiviVM //^r.X)fVIII. ctff». ji^. ^ap. % ' ' . , libr. XXXX. cap. 41. POLYBiVMi^ n) ica LlVlVs iilr. V. cap. i. Hum td i)eUum cotura Veientes , ^u^tira Uli, nnjntaca magiikatus fbrma, ceggn creaueruat, quo tempore Romaai milices hibemaoila priitmm fe- c^nmt, et bello Vcientaao prknum (uh peUd>us durare didicerunt *} Primanus tribuous er^t, qui primae legioni tribucum ixoibehac. £y« TROjPiVS,^) adierit, tribunos nvlitares coufuiari potefUse cr^ari coc-^ ptos aono ab vrbe condita CCCLXV. dignitatemque teibunorum milL' carium noa diu peHeuerane^ quod.pAi^ aliquanmm nuIIos,placuit fleri» ac quatriennium ita iu vrbe fUuU&, vt potefiares ibi maiores nou tC- fent; praefumierum taraen tribuni miiitares eonftilttri potcftate iterum digaitatem, €« triennio pcrfeuer^am , jurfus confules faOi ^) pom- PONivs, iure conflUtus, de tribijuiis militaribus .confulari pojeftate: Sic dctt^. qiHim poil aliquot aanos XU. tabidae latae jGnt, et piebs contenderet cimh patrttmc , et vellct ex Cao quoque cotpore confules crea- re^ et patres recufarent, faQtumefl:, vt tribuni militura erearentur par- tim cJt plebe • p.irtim ex patribus confulari potfiAatc. I Jl qmM^c conlb- mtifuat vario numero,, interdum L.XXVIL futsra^j ioKrduni plures;- nonaumquam pauciores. vegetjvs ') maiorem tribunuin militum ,♦ tradit, po- epillolara facram imperatoris iudiqio deftinari, minorcm tri- bunum;prouenire cx labore, «t quum vnaquaeque legio decem cohones haberex, primae, quae *v//^V7r/tf vocabawr, praeerat tribunus armorura (cientia, virtute corporis^ mprum honeflat<: praecipuus, Rjeliquae coh hortes , prout pBncipip^uifTQt, a tribunis vd ^ pracp^fuis regebaatuc.. Aelianus cohorti quingeittariae, quam hominum quingeqti 4uodecira Gomponunt, tiibunum minorem, et miUiariae, tjuam hominum mille viginti quamor, tribunum maiorem praefecit Suiit, qui lcribant, tribunumdi^m atribubus,*) fio quod praeiit militibus , quos.cxiri- bubus primus Komulus ,ks;it ; vjel a tribucndQ iur^ ' C A P V T VI 11 • D E (^ V A E S T O R E aVAESTOREs, a quaercndo diftl , vtviilt varro,*) quod con- quirerent publicas pecunias et maleficia, quae triumuiii capitalcs deinde conquirebant pomponivs,") iurc confultus , vult quaefto- . F 2 res ' o) vid. eumdem tihr. excttatOt t) lihr.U. cap. ^. Sfip, II. * *) ^*^- BJONYSiVM HaUcamaJl p) llbr. n. cap. \.§. I. fenfem libr. TL. cap. 2. q) funt verba E V T B. 0 P H /o« t) ^^ ^in^fia lat. lihr. IIII. cap. \^, gxcit, vi) de ofig. ii4ris tibr. II. §. 22, V f XXXXIIII DE MAGISTRATIBVS I I Tes 6iEtos cOy quod, inqulrendae er con(eruandaepecamae cau(Ia> cfea' d eirentr Abhi» peftea, qui quaeilionum iudicia exercerenti^ quadlo- ses ^^ JuAic aucem quaeihira prima (enatorom admini()rati&, qui in prouindfa^civam gerebant pecuniae pubticae f in v(u$ ^uer^ erogandae^ Quaef^res ^ero, regibus etiam nunc imperantibus , conAitutiiimty vt TACITV6,') teftatur, quodlex curiata oftendit, a Liicio Btuto repe^ tita.r VLFiANTVsex teftimonio /««// Gratiani libro VH. de p^feftaftbus Romulum et Numam Pompilium binos quaei^ores habuifTe, tradit, quoa ip(i non (iia Voce ; ^d popuU (uffiiigio creauerunt. Verum ficuti ambi- guum eft/ an> Romulo et Numa regibus, quaeflor fuerit', ita, a Tul- ki^ Hodtbo rcge quaeftores fuKTe, ccrtum eu. Volunr enim ccrtiffimi ao^lores , Tullum Hoililium primum irt re publica induxifl'^ «|i*teftores. Hunc magiftramm deligendi, poteflas confulibw manfir, donec eumdem honorem populus mandaret, creatiquc primum Valerius Potitus erA©. mitiu^Mamercus LXIII, anno poft Tarquinios exa^os, vt rem milita. rent comitarentur, Ueinde ghlcentibus negotiis, duo additi, qui Ro- mae curarent, Mox: dupiicatur numems , {Hpendiaria iam Italia et ac cedentibus prouincianmi ve^tigalibus, Pofl lege Sullae viginti creati fiipplendo (enatuiy cui iudicia ille tradiderat, ^) pLvtarchvs^) ptitmos quae(lores a Romanis*) creatos, adnuoite Po{4icoIa, adierit, K Vetixdunt et NL Minutium cmiftitutionemque quae(h)rum in pecuniis cottigenditf acceHiiam effe, ne praetor, (i vir acer ec {Irentnis efl*ec, his 0ocupationibu5 acurarerum maiorum abduceretur; nec, (i improbus, rebusomnibus pecuniisque permiffis, occalionem (ibi, ad inferendam iniuriam , oblatam efTe , exiihmaret. Quaeftores praeterea curam tabula- nmi publicarum habebant, quam Nero ad praeft£los tran(hilir. &)le- bant quoque quaeftores prouincias (brtiri ex fenants con(ul«o, quod (a- Scom eft Decimo Dru(b et Procinna confulibus. Sane non omnes pro- uincias fcrtiebantur; (cd exceptf erant candidati principis. Hi etenim foUs libris principalibus, in (enatu legendis, vacabant, et quaejhres sandidafi principis vocabantur, qui epiftolas eius in fenam legebant. ^) Quaeftores indifferenter creari coepti (unt, tam patritu, quam pleheii^ c6n(uiibus Ca Comelio ColTo et L. Furio Medulino ita , vt in qualuoir creandi*^ x) 1lhr.yi. atmal e^, 22. Adde SiVM UaVtcamajfenfm , Ulr. V.. Itg. vri, fr. digefi. de off. quaefi, (ap. 34. y) verba TACiTllufit Iqc, txci" b) vid. TACiTVM Ithr. XVI. an"" flgfo. nat. cap. 27. et SVBTONivm vit. "*!) vtt. PopUcQlae p,. 103/ ; . Neroti. cap. XV. Ct Vtt^ Chad. cap.^ a) iiue a popuior Adde oib^NV- XXXX. ROMANbRVM V^TERVM XXxXV c^eandis vni patritto Caefoni Fabio Ambufto rdinqueretur loais, tres plebcii, Quinftius fflius, P. Aelius et P. Pupius dariflimarum fomlia- rOm iuueiSbus praeferrentur, *) Quaeftores neque liSoremi neque vittorem; nec vocationem*, nec prehenfionem habebant ") Parriddii quaeftores adpelkbantur, qui (bl«bant ereari, cau(& remm capitalium quaerendarum. Nara vt festo •) placet, parricida non vtique is, qui parentcm ocddiflet, dicebatur; ^ed qualemcunque hominem. Erat ct quaeftor fiiimenti , qui in (iunma caritate , rt vrbs annona abundaret, curare debebat, et eflc negotiatoribiis comis, mercatoribus iuftus; mu- nicipaiibus liberalis, £icrls abfthicn». Et confiiles in bello quaeftores habebant ad curam praedae et (polibrum; ^) vrbani vcro quacftorcis, «lamnatorum bona accipientes, in publiaim referebam, ^) publica fo- nera de publico] locabant, **) aerarii pecunias acceptas et expenfas in ta-* bulas referebant * ) Quaeftores enim aliquando tribuni et praefeBi aera» rii adpeliati (imt, *) ct a recendoribus , vocdbulo non incongruo, re- fereiiiarii, - C A P V T VIIII DE AEDILIBVS AE D I L is diftus eft, quod aedes (acras et priuatas curaret Aedibus enim publicis priuadsque, cloacis, aquarum du£libus etaliispublids. quibuscunque aedificiis ac templis, rcbus emundis vendimdisque ac menfo- ris praeerat ' ) Aedilitium vero munus id erat cuii*cunque aedilis propri- um, vt fuis impenfis ludos pro faculrate ac dignitaie curaret , vt in officiit e I c ER o ") meminit Erant autem aedilium duo gencra et duo ordi- F g ncs^ c) vid. LiviVM liir.Ilil,cap.^4. k ) Alil tribunus aerarii a quaeftori- d) vid. GELLIVM /i^r. XDI. nO^. bus diftinguunt. Quaeftores aerarii Attic.cap. 13. eosdem fuifTe, qui et aliquando ^tf#- e) \oc. quaefitores parricidii. feifi aerarii dicereatur , ex TACITO f ) vid. DIONYSIVM Halicamaf- libr.XIIl.amMt.cap.QS-colligitwr.Ad^ fenfem libr. VII. p. 468. Obr. VIII. dt^v^TOSWMvit.Uaud.cap.yGSSSL, p. 549. libr. X. p. 648' et TORRENTiVM ad btmc hcam. g) tefte eodem fcriptore, libr. XI. 1) vid. varronem de lingu. lat. p. 726. libr. IIII. cap. 14. marTialem h) apud eumdem, libr. VI. p. 416. libr. V. epigr, 83. plavTvm rudent. i) vid. VARRONEM de laP.tingu. aB, Hfcen. 3. v. 43. IVVENALEM Hbr. DH. cap. 36. G E L L i v M ttBr. fat. X. v. 10 1 . VnJ eap. 10. et ex recentioribus m) tibr. II. de offic. cap. 16 adde si GONivM dt anh iur. ciu, Rgm, libr, 1 1 v i v m tibr. XXIIIf. cap. 43. tibr. n. cap, 8. XXVII. cap*'6. libr. XXVffl. cap. 10. nes, vnus, io quo ip(i a^diks in iure dicunde fdlis, curuos pcdes ha< bfntibus, vzebantur. '^) Et hioc nomsn magifb^^tus retiQebat, diceba' fur £nim ^dilis curu/isy U^^t alii afella, qya in curru yeti^baatur, (7^ difesfurules di^o.s velia^ 41terum acdileni popular«n magiftratum ad- pellabanL Frinu aufiem aediles, di^itore populum rogante, Cij. Q^vop £Hus CapiioUnus at P, Comelius Scipio ex patribus prcati fuot ") Con- luemtauteni prirao, vt altemis gnnis ex plebe fierent; P) ppflea raagi- fbratus promilcuus fiiit; addidit deinde duos aediles C., Caer^r, ') uin£Huiii proconfulem crea- ^ uit. n) vU.ivsT. HPSIVM demagl- cap.4^%. prouocanres quo prima prp* ^(tt. Rom. c^tp. XU. confiilatus eHeot vjeftigia. Sunt quo- o) conf. Li viVM Vthr, VH. cap. r. ^ue, qui ex Q. Publilio Philooe pri- p ) vt babet D I o ijr Y s I V S Hali" mum proconiUlem faciunt , quod ei Carttajftnjis , hhr. VI. p. 411. vltra annuum term>us imperium fum- q) an. v. C. I jcc x. vid. D I O- mum njiUtare fuerit prorogatum, T?EM cassivm//^. XXXXIII.adfin. tefte LiviO tibr. VIII. cap. 26. Tol- r) propraetorem fequebanrur fex li facilte poteft diflenftis, prout pro- liftores ; proconrulem aurem duode- confulis accipitur vocabulum , vtrum cim, vid. siGONrvM de ant. iur. ci- de iis, qui bcll^ gerendi cau/Ia yice iuum Rom. hbr. II. cap. I. canfulis fungerentur, an de iis, qui s) vid." eumdem hc. excit. cap. 3. in prouincias , vt eas adrainiftrarcnt, t) an. V. c. CCLXXXX. yid. Li- mirterentur, guorum originem mujtl VI V M lihr III. C(tp. 4« AHi ann. a leje C, Sempronii Gracchi, anno CCl.x,xvdefxniunt,aULi^ium//V.II. dcxxxi. Uta, repetxmt.. RO^MANOR.VM VETERVM. XXXXVII ^\^^>' Art^ 1itfevid. LiviVM ^J^. XXIIIL tf^."' Ad4e PICINELLV^- /»/»/»/>. fefiex. ig. ciceronem in Vatinium, cap. p. 682. f. i; ^ XV. ety AKHO^EM delikgu. laf. • iihr. itn. cap. »6. x) de poteftate efc iiilperio pro- 2) vid. caesaIieM de heU. ciuil. \ comulis praeter alios SicoNiVs Hh. UI, cap. ^i. s XXXXVril DE MAGISTRATlBy^t pcllamtis ab or,indOjidcftagendo, quod rei pubilcae mandata pefjlgerait L^;atos, ^od lcgarentur , adpellatos cflfe, fcribii VAitito. *)• £huit i^utemtcgatt cmoium, fan^nmii ct honoratifluni apud Romanos, pote- %tem<^ue et vith imp^^ J^itt])|At^ ct inui^Mipt ? j, iYfflqyJ U »r -^j DE CENSORIBVS' ^ CBNSoit ^lQ^i ed, ^uod ad diis ceti(idnem,'ide^, arbitnom eeii< fcreiur populus , vtaitVARto. Bini ccntbrcs creari coeperuat, Marco Gegtnio Macerino iterum, Tito Quin^o Capitolino quintum confulibus. ') Primi yero cenforcs {uerunt Papirius et Scmproiiius. Ortum autem inidum rci eft, quod in popu^o^per muitos aimos incen- Coy ncgue diffcrrl cenfus potcratj nequc conKlibus, quum multa bellk imminerent, opera erat, id ncgotiiun s^cre. Mentio iJlaca a fcnam cft, rem opero(am ac minime cpnfularcm fuo proprio mag^atu egcre, cu^ fcribanim mln^erium cuflodiacque et tabiilarum cura , cui arbitrium et £brmulae cenfcndi fubiiccrentur. Patres quamuisfcm paruam, tamen, quo plurcs patritii magiflratus in rc publica cflenr, laeri acccperunt. Vcrum ccnfura a parua origine ona, deinde tanto incremento au^a eft, vt morum difciplinacquc Romanac peiies Wm Tcgfmen eflfct, «t fcnatus equitumque ccitturiis decoris dedecorisque di{crimen fub ditione eras magiftratu^ ac publicorum iu% priuatommque loconmi ve^galia , infu' per populi Romani ftib nutu atque arbitrio cHent. Sed quum cenfiira in qviinqucnnium producerctur, a Mamerco diiElatore in anrium et fcme- ftremcft cono^^ia. *) Nec in locum demormi cenCbris poterat cen- for fuffici, quac res religioni fliit, poftquam ep luftro, quo Marcus Corneliusin Gaillulii cenloris mortui fufte^lus cft, Roma capta A ') Praeerant aiitem cenfores cenfui et moribus regendis caftigandisque ^ ) luftrisque condcndis, a quibus quinto quoque anno tota ciuitas cum CappUciis publicis iuftrabatur, praecedebatque cen(bris fcriba et {eculs^e cacmen decantabat, vt dii rem publicam in annos redderent meliorem. S ) , a) Je liMf. lat. Uhr. cop. ' d) Conf. X i V l V M //*r. IIU. . * h) vii, CiQEKOtiEyi wat.Vcrrm. €ap. i^. l^vop. |.|. e) vid. eumdem lihr. V. cap. 31. c) via. iiY IV Ulibr.iai.tap.%. f ) lege CiCERONEM ^e fegihtf quem aviaor noftet in defctibendis iibr. IIL tap. 3. cenforibus ad vetbom fere fii^mtur. g) apud Livtvlf lihr. X. cap:'^. '?*:■ .,<^^dtque Roroani cifesfiii illo luflio firifS^t^ ec^Ci,^,,^^ ^oA jMun» $enuus TuUins infl^tuit, quum omnem ^er^tum per&^io cenfii fue, «bouei tauris tribus luftrauit, quo quidem' lu(fa*o MLXXX, ciuium cen6 i^kMPtUPi k iq^ ^r«w ^ew^ poff* ;^ ) , Ccrtfcm alterum ex plebe *ea- jii lcgem wltt P.Phik) dii^tor, qumu eo yeQtilnik ^et, vt vicumii^e jpUbeium,£eri Jtoret^. 1- iCkafoir Ysm ex pl^e^ pqimu^ibitL G. MacpiQs Rutiiius. ^) .Opombat^tem-i^enforesinSaiuirnitempj^ fubire. Cenrores ^ imgtibratum ioeuQt^ , vnihii iprius agebant , quam xt anrerum alimenia locarent ;!^) ;.et imaginis Ipiendorem , an quod jl n- iioribus incipiebant, quae nec multo iumiu; xvse xna^a opeca «g^itt; an vt vetercm quamdam huic animanti gratiam refcrcent, a tello vfquc GaliKv^ "r-*i*an), ^vhd flc&itiientiBus/caiiibusy primi omnium anferes squc,J'ail|genctflimi, omimiln^aAt- -fiiiautium nuaonem habcindianiilyi^icfie^^ftpiitaiUerum. ^Simul eiinnv:aB&. tihvls ciiraiidis, ciues adttion^atii, ; ne deofmn 'Cultum neglt^ctit. -Anferisveroabfterfi fpleildor nccei&ritts crat. Cito cnim itibika dc- .Huicac deflorefcit, jea cnim vetepcs ftatuas obduccre et illinire confue- -toertinL ■ l^Exat ceiifotibue Acultas, noeandi vnumquemque ordmem, .yr,,-qiu fehator «ff», iidi^ eJiceretuij„^ j qsn e^es Homanus, e^um publicimi perdetet, ^j) qui pt^^, in ^^iaan tabulas; re&tretiir ct aerariiis fiereL ^) Dt piraefc^s infuper cminemifftnis iudicabant, cxceptopraefefto vrbis Romae. Vt trebelj.ivs POLtio adfir^ mat, non iudJcAant ctiam cenfores dc confulibus ordinariis; neque dc iregc ^crorumj 4ut de mirima virgiftum Veftalium", fi min\is iiKomi- pta permanfiilst JErat aulem cetifura mftg^Mteatus amplifiimus et quo- -oammOdo perfc^fliiTUShl ?ei j)ublicife cuhMn^ Ct matime omnitim rcuc- rentiac plurimaeque potcftatis, quum in aliis rebus; tum iid mdruin «mcndationcm. ■■-':■■>:■: : • v ^^^ . » . L.-A, .. . . .^,.... . ... ... _ ... . -. ..... - : ■ y , ^ .>. . h) yiL tjhKYSlvw Halicarnaf'. I)vld. nViVM /?ir. XXXTttl. fenfem lihr.UlI. p. 221. et livivm cap. 44, liir. UH.cap. 42. coUato cap. 44. m) conf. OVIDIVM lih: U. trijf, i) an V. c. ccccii. v. 89- k) vid. CiCERONEM pro fexte n) apud GELLIVM//M mi. «o^. ijo/r. >lf»rr^. rd^.XX. et rLiNiVM Attic. cap. 20. Adde HORativm -Hjfi. n0tiSt§l. iikr^ X. «»jL aa. libr. L epifi. 6. v. 62. G," .. > . : -■.- . . ,■ . ,■ "■■--./ •/^^-^•■'^'^'W 'TRIBVfiiS"' CELEiivM- r--''^-'*i Tftivviii' Gc!0rutir CCC hiilkes dd comkmtim regl» rek]«e^bli- <^e praefidtutiFibb (t h^ibebam, ^*) 9U0B primu^ otnnium Romu- ^ftia et quA^e curitfr quas ipfe trtgint» conftMeraf ^ decem adfi»ut^V V 'te4tf8ii'Virosprasfecn;, «otique, quonkni a tribubus elegcrit, vibuti^s t roluit adpelUrir Celeres yero a ceierifate pkrtquz didos vc^nt. Suut, qm ft Celere , qui Remum occideratr atque iis or(£lnU)us a Romulo prac- wMwi 6icyaty tdpcilatos , putetic^ < ./....... ,:.uy...^rr ..07-..'^;.r; v: - B E ■ » E c £ Hr' ^- ^;.:,'i..:''* ',;■.■ iip|ii c B i V I K I , inuara Citbtiiiis ibttM « * coiihiKbns y vf :pfius^cwi- . JL/ ^de» a regibus f «i p\»>ltoas ittbooaa Mf epet^mt/ Poft/reditum Ic- -rgaiDnKA cum Atticis iegibt» «iiQd.CCC.' or akero a. eoodin rrbe» dc- ceittUifi i^erunt App. Gialidmi, X Gefttmiidr F^SefHur, L. Vetu- riu»,*) C. luKuSj Au. Manlius, Ser. Sulpitius^ P. Curatius, ^) T.Ro- ■milfU», Sp/ Po(lhumus, P/ Curia^o et Sex^ Quin£blio coni^libus. Cireaci ^itit autcm decerauir» iin^ prou £ns^ reddeba»t« £0 dte penes prae/«£lum iuris XIL iafces erant. ^ColJegis tiouctti {Ingufi afcdenfi adpairefeai)t ') Spnt auteto oreati dccem- tMTt', iublatis tribunis et onHiibus alits tAagi^atibus ^ ad condendas le- ge^, tfui, poftcjuam leges eon^ripferiHit decem tabulis, eas propoluc- nim vokntibus infpicere fenatunJque conuocartKit. Quumque nemo «mpltus kge» rcprchenderet,^ praeconfubum de eis i&nA(erunt, deinde .pwukim comtocaHtes ad centuriatam «oncionemy pontificibus et augu- .fibus cliifque^ccrdotibus praefentibus, I^csj et a populo fimt confir- {inatac; « in aes iiKifae in fbro pofitae, icit feiikntia ^adcntium , iternm creandos efle decemUiros , qui decem .tabulis dufls adiecerunt, Poftpa, quum k in tyraimos .vmiflent,' ma- ■giftratum h) vi^*ittif r)iOKVSit9 tiaticaf* q) tx)CO Cufatli P. Horatium nd- n^fenjfs, libr. II. cap. 2 minac DIONYSIVS HaHcammJfcnfis. p) DlcmYSiVS HalicOrnafenjis s ^ //*r« X* p» 680- pl-o L^ Veturio pofeit r) tdnf. 1 1 V 1 V S ^. HI. cef. P. Pofthumium. Nant in noidinibus ^^.etiyiONYSiVi HaiiMnt^ ^ort ouanino cum LiviO conucait. /*«/"» ^<'*"v ^^ffff^. pius iteruin et cum eo Q^ Fabius , VibiHa di^itis , qiii ter CQttfal- £^<^> Mmffuiii^nd^ HiUaginatifi»^ 'Marjens Set^hit,- '&i(^ ^Mhstitiiis,^ Tkiia AHt^nius MererPd^, kfenlKis ^iUbMefa^, ^iri^dn 'foiiliiim ffit^^i' CK piabew at^tem ^Qii^i^s FWiil^v ^^o Dtitttiis ^t "Sp, dppiu^-^ •t*' ' VfVS'^) auiem de nom^njiusui fecufida creadone deoefnuirwnim «unf B4 o N Y j s< o *) aon eomienk. '>Ait eriim hic, q6od Creati tim cum Appio^ Oaudio , Iki Corneliiis , M: Setuiltus , L. Minuda» , ' T. Aato^ \ iWMt, : MaQ[liu& JUbuleius, iQ^ PetiUtts^ Ga«fe'Duellkts'«t S^. <^^- ^ praeter raorem fubito omnes cum duodenis fafibbus^ prodi^ , ^enr*' tum vigiati nftw— o fiirmn implerant , et aim fkTcIbu* iicures adligatae nracfo:el5antur. Ita decemui^ . i» tywnnidem v^rfi , omnia pro «oruni Jibidinef^trabam,,") «lituni^apigircpotdlitemttijcoiiararinncni, ple- •hi Romanae duas .arcjj^p Ijberptis, ppaj^ ?.JUmfM»|nt. Praecpdentee veroliSores, XJL Wmero, turbam vei^>cribus abigebant a eorapit^. Verum^xiao nofanda fecinoi^^dDinii minnaeqfie deceiimiws, tz^^bSkwi Hiagiftratu, Tcompulerunt AlteitKn fuit, *") ^uod SicCium in Sabinis^ per inuidiam deoemuirdem tribimorum creandortjm , fece^ionisqae mentLoBem.ad vulgus miiitum formonibBs occuIqs ^rencem^j pro fpe< cuiatum , ad locum cafbis capieni^im^ mtKbmafi >D^i^iimliiue^^ -neg#' tiura miiiubus, quos naiferant expeditionis eius comices, vt eum, op- portuno «dorti laco, itiUMctfventjU^^f^Udd-M^imn efl, ^iczt aeififier fe tuendo, multts i»tarf^£Us , hiiud ^tngune occiftrs fuaitj; Hinc pef!Tmt decemuirorum in vulgus fama prodiit Alterum infandum faeiaus fuit anor Appii Ckudii , ^f ijtii) qwihi Virgtrtii fifiara pcrditiffiriie' dAiiret^ BCD prediuB ; nec^beoo fl^erot, ^ikrco Ctwidio clieni^ iireg^oti»^ "d^ dtt, «c eam in fiiruicuteitt adfereiBt." i^od qDnittt^-con^et^, iitfb- ret, kilii», mttitus virginis/ acrifer rep«gn«oci. donee p«er ex Aligi-' do acciuis, vbi Claudii libidira filiam iubttahere' n&A pOffej cognouit,; qnaffo^ Appi, mx^y^) primum ignofce patrro do/ori, fi quitl incie- menmsinXtirfim inueffas-^ Mimcfinauhiccoram vOflfie nufrkei^per^ tmsri^ .qurd^c.rtti ftLy vtyfi.fii^o pate^^^ fi^y [aequibrei hiw ifmmodifiedam* Data venia, feducit filiam ac nutricem prope Cloacir jaac 4d tabernasj ^uibus Liuii lemporibus iVow crat pomenj at^ue» ' ' \- . . V •• • Ct 3 ibis .\^\u-S\--:' ■'^''- • ':■■ ■ '■■• ^ ^>\-«' :v ;iu ■: '■■ ' ; • «1 7thr'Vl.tap, ?5i U . 'A '.l^ " x) ^coiif. ' xitiv* Vhr. m. eifis :- 1) lihf. X. .p. 6%2. M r (•? 43^ : ' / y. vr n • > ( n) vid. DiONYstvM ///rA'ftir!' ry).Ug.'«umdem, Wr. HL fftff.44. mtfenfemf ct LI-VflVM lorrs exci$atif; n) ibid. cap, XXXXVIIL • T v itfii^tn(*^:fii9^f^f p«^ 4!?ftn4a^ pwU»« tnHjsfigitw HisigitiiE duo:' bift fe!ipri|))i§i^,j^tsffi ^B5|i4iiiii idecQiauiii 9^^ pairc^ popnliimqikL it^mm^l^r^itJi^m^ <»^ jfiifirint,; Appinl^ Gtitk ^4>$ ff %rQp|iiu% ia cairci^e ^3(^bu^ rt£iqiii.o8o:pnu$i, iqnam d^^e$4ic^ecur, fe exfliig i|»(i mui^ljtninty bofttque eorum oinhfum/ tffli m«f^f)rumj Q^u^ exrahun y ikCcipieiHCS quaeflore^ vrhont in pUK bliii;!^ r^q^Hni^ ^eati.^einde coniules>a2>imerreg^, L,iValeriu6 ei ly(tfcu^Hoip|tiu&Jegem tulwinr, n^qtfe^iium ma^ftratiito Hne prbi X^BE PRAEFECTIS TRIBV.c GQNSVLARX ;* ; v%in::jb-)^-.^-i • R O T E Sl T,A-T ^***)''''^' i>;|ni'fio/; :] |j|kArEF.]|CTi ^ patritiiis, axmm tovisttitKi itu^ tcorporei plet>ir J^ ^RUf ^ fenatus decreto:pofler, fa^-Cant confeiarf^poteibte. Aa< ^ Sf;Uiip»OAi^ Atratinus , L^ Atilius^ , et Titos GaeciHusr anno tertio o.&]gdlimaQ quanae olyrmpiadu», quo tcsmpoce tnbuniiniazuncinibbanr^ Yi^;^mfe^i«K.pic]^)flL4ii:cnBV 'u>i. , , . .,< j j: :-ui Li ^ ;i. * j *ii^o^ :n H i;^.£.- maginta ^|fi9^|(iAi *) q^\d^d&fiibkt9,, na^t\n(miejras\intra>.ce^aa|i .qnadnh - . * ' ' . - . . ' * i^ Adeas LtViv«i //*r. in, /^^. '' c j apud biONTSiVM Haliiar' f jii ' najfenfemi loc. excit. vocatur Titui b) fiue potlus: trihumt miUtum Cloelim ficulus. CMfulw. p^iftate\ €onf.* cLtv^YM d ) fibr. II. «f . .^v-p.rSoff/^ ^» /iV. ini. cap. 6. et D 1 0 N Y s 1 Yin e) vid. plinivm \Uht, VI. 1^)?. HaUearnaJj^fiifim tiihr, XI. M/* 4^0. ?3->ex quo iudicum horuin numemm j|.'736. • /> .01 ' »dcentuffletodogtntacrcui/Ie,patery gim^V ^^^^P^ piore a^>el&iioae ccamni virorom, ^mam l^ gamr apud c i c e R o N« M, 0 centum vip^ ^uinque iudifies cq^ Mi ordiiii» rediide SediD^um niQfido^ eile, cesix ^^. : .. ; i jst i^li\ jd} v^i.' .:.:*'r.u.i'*si/-.j: ;.iv v;i -j^n ,.'-/>k ,v;,j.- ;:-;f -j^-i 'l:-5)-. i^^r^M ,;': ,!:;;tp;E ;p^AErEtTQ vixt$ .;;; P-aAEFECTi vrbis «-af, pmhia crimiiMi, qtiae iiMM «4>em, cenWi iimumqutf intra milliAniun ab vrbe commifla eflent, cognafcere. ^^) BiiHus Sc«erus^ ad praeftSb quoque officium perrindrc vohut, mancipit ttiftpi, 4ie pfoftitueremtir. Ihmpd: verecundas etii^Ws feruoruipiDk dominos querelas audire , ad praefeflami vrbis pertinebar , atque TC nummularii probe neg^otium flram agercsnt, temperarentque ab hif,. quae prohibita erant. Garncm quoque iufto pretio venumdari , ad praefe^H curam pertmdbafc Itaque foFUm fuariton- lub eius cura eraf. Sed et^a?tMorum armeatonim fbi^), quae ad huius modi praebitionem (peftant, ad officium praefe£ti pertinebant Quies quoque popularium ef idifciplina (peftaculorum ad praefcftom vrbis fpeftabat, ^ milife^ quoque flationarios difpofitos habere debebat, ad wendum popularium qoiettm, ct ad referendum fibi, duod vbique agebattir, Et vrbe inter- Acare^efeftus vrbis-; et idiis &Htis regpionibus poteraf, et negoda- tiorte;' etprofeffione etadiiociitionibus; et ibro; et ad tempus; ct in perpemum interdicere potterat, et fpe^aculis, et, fi quem relegafret«il> Italw, fiibmouere eum er a prourncia fiia potcrat ^') Diuus Seucrus refcripfit, etiam eos, qui, illicitum collegfiUm collegifre, difti fmlTent, apiwi praeleftum- vrbis adcufandos efle. Qui quum terminos vrbis cxiuiflct, potefhKcm nbn hibebat Praefcciura autem vrbana cunftis, quafe intra vrbem erant, antecellebat dignitatibus et potcftadbus. Sed praefeftoruHi fbrma varie habita atque faepe mutata efl Nam Augu- fhis permifit fenami praefeftos deligerc. ') Deinde ambim fuffragio- rum fufpccto forte ducebaritur er numero practorum, qui praeeflaM.i nec id dlu peimanfit, quia fors deerrabat ad parum idbneos. Tunc Claudius quaeftores rurfum impofuit, hisque, nejmem offenfionum G 3 fcgniiw ' f) brat. pro Ptanfi. eap. XVII. h) adde GVID. PANCIROLLVM vld. inprimis MANVTIVM as et fitperLenda probatos xlelegit :Praefe^ vtbit mvA' jnam aufloritatem fuifle, oftendinu- in vita Seucri imperatoris, vbi legi licet, cenforem, qi4ii|s,^dicandi (l|e prae^Qis eniinenti(7imis habuit, Bullam in pjraefe.^ium vrbis poteftajeni habuifl?. Initiura epiftolae Di- ui Seueri , ihiflae ad Fabium Chilonem , ita eft : quum vrbem. noftram fiiki tuae c 1) yid. ANDil. DOM. FLOCCVM $. deip^ie f^t, ..v, . t t ' • de potefiat. Rom. Ubr. II. cap. 2y 2' l'-' • < ;■-**■■ . ■ " R b lil A Jl 0 n V k V fi t fi'k V M • / ■ X VIII I ;T0 V^XGIL V^Nl LT "O* 4 H ^ E &g^pti hotf prii« dtf^oflteb& pJaefcflitfram et iit^e- rium) ad nmUimdinem procon^is lege (ub Auguflo ei datum^ quam Alexandriam ingreflfus cfTet fucceflbr eius , licet in prouinCiam veniffet» Verum ^ces conful^ares ingredi Alficandriam , Jieias babebatur. F«f- tur eaam apud Memphim iiv aurea coknnna Acgyptlis fiiiffc Utteris fcri- ptdm., tunc dcmum Aegyptum Hbcran» fore, quum in eam veniffenc Rom^ ^fces et prteteaa Roraaoorum, vt lcgi Ucct jo AcmUiano, vflj^x XXX lyrannis, C A I» VT XXX ' ^- DR PRAEFECTO ANNONAE' PRAEifEC*^ artionltf cura etat, irr drflicih amwnae caritate ^ mentum vndique coemere et, vt vndique Romam adueheretur, operam natiare, praaerca, ft h^o pretio veniret et, fi quis plus, quam / < • i r propriuB m) vi'v\C A,P V.T X,X.. I Iis:frf';K-K'i.,^,:., ..v. ' .D t ?R A E F fe C T O L E GI O N IS ^) 'iVLAijFiECTvs l^,**nIs;litDCDat .cnmiiip^ ^»"^ p^oxus fligpuiuBtem, JL ' ^xw lib^tc icgato tamquam ip/ius vicanus poceA^cm m^imaili 4retinebat, tribunique et cenwrione^caeteriqwe milit€s eius praecepta ier- UAbant, vigiliaE»mj fcu profe£lionis telTeram ab ' eo petebant , praefc- £liquc legionis auftoritate, fimiiesjcrimen aliquqd admififlct, a tribu- no ad poenam deputabatur. Arma pmnium roilitum, vqLIcs, cqpi, «mona in pracf^ legionis cura er^; diiciplinac ius ct feuwtas ex- «TcitMs , non folum peditum i fed eti^ cquitum legiona^njm pracce- pto cius quotidic curabatur. Ipfe autem ^uftos diligcns et fobrius legio- nem fibi crcditam , adfiduis opcribus ad omnem deuotionem deforma- bat et indufbiam , fciens., ad ^radfcQi Uud.am fubieSorum redun- darc Yirtqxcm. , . , , r. ^.,. ^ . :.. i .: u >;: m ;i U ■ur ;2 .-n;-,'!'^: C A P V.T X X I I 1' . v - .) v j -. « j 0 V 'de pkaefecto casitkorvm. ^ PR AEf €CTTS caftrorum poft Idilgahi prdbatamque miKilam peritif (imus oYnnittm legehatur, vt re£ie doceret aiios, quod ipfe cum Uua^ ?eciff«- Hic, prae&£lo lcgionis, dignitate inferior craf, noa mediomlWmen munera fubil?«, n«n in huius officio caftrortim pofi- tio vallique et foffae deftinatio erat. Caeterum tabemacula; vel Afae miUtum cum impedimentis onmibus num ipfius curabantur. Praetcrea agri contubemales ct modid, a quibus cnrabaiitur; cjcpenfac etiam ad ': K '■-: •■: '•^. • ,' '' ■; ■: '! .>■■ :i .: eiu^ * ft) Vi*. q«ae de Pompeio , awto- denuit. Add LIVZVM lilfr. 101. «0^, nae praefefti prouinciam admini- 12. '. ftrante CiCERO prodomoy cap. V. o) de tribunis militum loqmrar /;^r ' Iin. 'Pi^' I- ^*' Atticum de- auftor nofter;, vt omnes Tatione* Que Augufti inftituto svetonivs docent, vid. ivsT. lipsivm libr, vh. etHs; ^/i^. IXXXVII. et Dio GMffius V. 4e miiit. r^anSi 4*rpx^ febris Ugnairiisj InlbllCioribUs , carpent»* Kbi^^ferraifli^', |ii^etoriis reliquifque artifebus, adlubemorum a^ dificia fkbricatida,~ ad machihas turresqUe ti^eas ekctefaqUe, qiiibus Tcl exfnignarttui- hl6(fii|fh chiitates; vel defertountur ^ropriae, '^rae]^ara- tis praeerat Etiami qui "arriia, vehicula caeteraque gener^ tormenta- r«m vel noua ftcerewt ; v,d quaflata repararent , p^^aefeOio febitorum fiibiaeebaTit ft-adfereal faJ)Hcae fcut^iae , Ibricariae , art^riae , in qiiij bus' fagittae', tnlfrafa V .callid^ oitinii^HS ^morn?n ^rdiera fdrmabantur^ a Jjraeftftb' fabr6hitn| pii^curab^ur, cuiiis .ctifa p^rieclpua erat,' vt, qiridqu^ exerdmi • heiCTBritttri vi^^liatur , liiimquarfi deeflet in caftrii ^ i»vf etiam cumculace^ Jiabetehtur, qiii admorem Beflbrum du£ko &B tcrris cuniculo, murisqne iritra fiindamenta perfoflis, improuifi eniaf- gercnt, ad vrbes hofHur^ c^pien^as. ^)_ , ._ . ^ !'..'■■> ' ' ' . -■ . ' .,.,^^^..,.,;.,vX A^rVr,Tr:XX.Vr ^M,./r;-7 ir DE TRIVMVIRIS NOCTVRNIS J ji I VM v I R;i arcendis, ipccndiis praeerant , antcquam pracfc£bas .ti- P gilum eflet fnQsas , quirCt.wa^S^J^Ti»* di£Hifun|C«b cot,, q^p^ excubiMl igebant. Ihterueniebarit nonnumquam aediles et tribuni plebis. C AP V T XXVI DE DVVMVIRiS CAPTTALIBVS :! • ' . ■ ■ ■ " '■'■•'- ' BV V M v I R I capitales a Tulio Hoftilia reg)D conftituji fiint , qunm 9» capfie Horatii ageretur , qui viftor re*ens, Jitterft^ tribtts Cu- riatns Albinis, fororem Horatiahi, ad ponam obuiam, aegriter flen- tem, p) vid. VEGETIVM fih. U. cap. q) vid. VEGETIVM libr. U. eap, ^Q.TAClT\VLlikr.h0tinaliHf^.c4p. Ili etcice&iikNrfiM lih-.UL. epifi, aa, lihr. yWJL cap,fl^6%UlfKM,kh S^ idfmHi ' . > fior. f«^.«9Vr^i.. .1 -'1 ■.V;t<. ;C.»,. i 'V'-' i ''^'" "•■' ^?H n <:Vi' ft,VUI » Ea . M A ij I S T,R A TI E. V S jjmf, ^!a6«imer&t£Dtim?Cad^iARatfwi^ oeeid!cii?i)t €m» fi igUur duutxwiri a Tulla HoAiUo, Tt Horaot caiiflam cbgnofoerent, Hhiin capit^ pl^endum o^ucnmL Sed iUe prokioaans ad- populum j p.^tx^ :l9j$^tPi[^^{ j^acri ee\^rum caerimoqia^ tfifei'^ ^tos acl4iti o£lo et fa^ deeemuiri. *) Dcinde, quamuis otiiii(]u a^dereim^, vt quindecim edent» ^) taijien remaofit noineii Gecemuironim, Fvut diuirmiiratus aUqUando raai^ m^uLcipaltk^ !s Ipca^at publica, poteflf^tenique bab^^t,. .duruttei^ e.carcei:«;., ;&^ emm munic^piorum detehfor et eiusiej;c <£gm^is,. quaiis; iiv;v3rbp ceiv lura^ ' CreaE^tur autem hi duumuki a decuriipitibuSr; Graeici S^j^tttt^ jkdpellant, yt iurisc(Mi(u£tus prodit ') . pe his lege vay^^YM ^ifHh. igf ^}mtiis,et Yi.p|AN VM legH&tis et nfa- f) vid. FtOHVM Vtir.'Vfdp\ 5. t) a-^trf tfVIVM //^r. VTI. eap. •t Livivfli hbt.l. ^p^ a6. A^f.liht^ YXil/cap. ^,'Jiffr. XXXVI. s) conf. siGONiv» d4 ifuitc. hbr. ggp, yj* W» di mgi^^' tom. U^ti^f. anf, ^) $%&xuA 'Atx^ . 18. WnX)tXXI. eap. 12. , Wjpv i.- •■■■ ,■•;■■'. 1 • '•» ir; •> .1») tAHfrotibxii itimiWMW dTWqtfii «|«dn^/iJ'At^'^ dl^. ll.gmd fiu , teft* D 1 o N Y » 1 o Hidkwmafi cM^uif^iutrftkttbiti: 4t* '^avll v» fenfii nir. lUI» p. 359. h i$em ttrum §. L dfgefi\'d. fV ^^\ ■»i i i I giftratifws fiftcbant. PAnrvett) traduritur A|^|>|>a Meiwnixjs , T. Ck>«' ( lius Sicuki«, ly^cus A^buciws Ehia. *) : v.' •;[ ^' _ ti -fio ^)-..7-BrE' -FR AE rB CTO ' A tlK/iiti^''^ ■ ". ^ '•* P R A t i*E C.TT8' aerariir pDbficar pecuAiaB dirabat, profcrrptdram S» , r- mnaeonimqud bofta in «aeraniim redigebat^, pr«eterei Gmniai reOi* -galiaradrcnrpuWicam fpe^ntia.- Eft autent pr^fe^«is> gtftierale voca- .buUun.» iNam eclegfoiKim, al^w^ni, tohortum, yrbfe,^att|tii, caiko- B«m>: praworii, 'annonaev vij^ui^ '■'■■''■i ■'''•'■ '«'j« 1 »* • ■ ' ' V * ^ . ■ ' • > . . ' - I ••■ *ii^ t .' : ■■'■ '"' t ' ' ' * I J ■ i ' * j ' * * " ^ * -• I • • - . CAPVT XXVTIIl VI R r quinque menrarii a pijcunia^ difpenfatione adpellati fufK. Nam quum plebs ^auem aeris aliefli magnitudinem fuftinere non poffet, {«natus (olutdonem in publisam curfflr» verdt Qtanque igitur viri creati limt ad difpenfandam pecuniam, C DuiHus , P. Decius Mus, Marcus Papinius, (^Publilius, T. Aemiliusr **) Hi, aere m fora pofito, aes alienum perfohierunt, iubente fenatu. Eranc et quinque viri extraordinarii magiflratu§, qui primo creati fimt imperio confulari de legibus {cribendis, *^^leiilde -agris diuftkndis , *]^ ^ubus aliquando triumiiiri praeponA^iil&jr^Wtia dj? muris tupribusque conficiendis, *) nonnumquanv mii^^JK^I^aittdliffi^ ioipfri^fiiis liberaUtate gra- uari videretur r^^WB&tta^^- - . ^ 'ki^:.. ' "t.i:>- " <; ^•^v':-^M9^ ^- -^- ♦ CAPVT ' • "- , ", ■ ■ ■ • * a) vid. t iVtVSt fflf^4^/(^. %t, ceKtdtls l9gi%s /«fendis > ao. t. C. nhr. VI. eap. 21. ff^^yM^/e^^- i^ cee^vVitshl^J Coirf. L 1 v i v m iihr. Vini. eap. zH-lmi^P^- ^i likii.^ ^m^%^. yi^ Iq. 44, fq. f^/>. 49. //^f. XXXII. caf. Ir^ef ^»>it' 5'*r-57. fqv' SIVM HaUcarnajJefif. libr. Vll^jg, ^\ quoruirt itid^m nonnumquam 428- etAir. VUII. p. 615. '"^ d^iin fuerurtt. Vid. nviVM libr. b ) lege L I V 1 V M Ubr. VII. eap. 2t. -JOlxI. eap. 4. c) loquitur auftor nofter de de- t) tefte tivlO Ubf. XXV. cap. 7. ^>.::^?^^»- <£■*.♦.-„ •-.«'V;-. K -V -■•"*-vi *<■'■-- V. ^' .. ;. 1 .*-•'. ■ ;• ^S^ft^:?^'";^!»^»?!^ c^-^^^»^^-^ iS-2^7~.'?n£f?^J?^ frtdr?*;^ t)E PR0CVR4t<1>WS ''CfAKiSfA^RrS .r.>r £:j.i PROCVRATOR Capfps c^ hat^^ ^aoritatenv, vt , quidquid gefliflet, fic impmtor tortijjtDbaiTt,4c fi lj>fir gefliflret. Dominium tamen reiiCae&riis jjuj^ fi tr^sfcrn; ipq ^n*_, >/iije iqnp^atoris con- fenfu, prius aclhlbito, quo fiiie li quid YcndidiflTeti feu donauiffet et tranfi^iet, ratumt non ertt. - Naitf Vrnon alieoaret; fed vf CI' genteffieFerec > r»•-->;